انگیزه زایی و شورانگیزی در دانش آموزان:
بخشی از مقاله
جبهه های جنگ در طول ۸ سال دفاع مقدس شاهد حضور دانش آموزان پرشور و نشاطی بود که با نیتی مقدس، از سنگر مدرسه پای در جبهه های نبرد نهادند. مطمئنا بخش مهمی از این حضور مرهون زحمات و انگیزه زایی بوده که معلمین گرامی متقبل شده، علاوه بر حضور مستمر و مستقیم در جبهه های جنگ به تشویق دیگر واجدین شرایط به حضور در این دفاع مقدس می پرداختند. این شورانگیزی در جوانان به حضور موثر آنان در جبهه های جنگ می انجامید و کسانی که شرایط این حضور را نداشتند نیز این انگیزه و شوق حضور در پشت جبهه و بخصوص پایگاه های مقاومت را می یافتند و بدین ترتیب دفاع مقدس به عرصه شورانگیزترین حماسه مشارکت مردمی تبدیل گشت.
حضور پرشور در جبهه های جنگ:
برابر آمار، پرشورترین حضور در جبهه های جنگ از آن دانش آموزان بوده است.
طی سال های ۵۹ تا ۶۶، تعداد ۳۶۶۶۹۷ نفر از این عزیزان در جبهه های جنگ حضور یافته از این میان ۱۷۲۹۶ تن به شهادت رسیدند.
تقدیم ۲۳۲۸ نفر جانباز، ۱۱۱۰ نفر آزاده و ۲۰۶۳ نفر مفقودالاثر به آستان انقلاب اسلامی بخش دیگری از این حضور حماسی دانش آموزان در حماسه ۸ سال دفاع مقدس بود.
خاطرات حضور نوجوانان ۱۳ ساله در جبهه های جنگ، هنوز از ذهن ها زدوده نشده است، صحنه هایی که دیدنش موجی از نشاط و شوق حضور در جبهه های جنگ را در سایرین به وجود می آورد و افتخار و تجلیل عمومی را نثار ایشان می کرد.
خاطرات مربوط به کسانی که با دستکاری در شناسنامه های خود و جعل امضای والدین، خود را به خطوط مقدم نیرو می رساندند هنوز شهره در جهان است و جهان به این روحیه عظیم جوانان و نوجوانان ایران باید غبطه ابدی بخورد.
حضور فعال در پایگاه های مقاومت:
حضور در جبهه تنها وظیفه دانش آموزان نبود بلکه آنان این مسئولیت سنگین را نیز به دوش خود احساس می کردند که عقبه نیروهای خودی را که عبارت از پایگاه های مقاومت بود، نیز تقویت نمایند. از این رو تقویت این پایگاه ها در دستور کار شرعی – ملی این عزیزان قرار داشت و هنوز خاطرات گشت های شبانه و برقراری ایستگاه های بازرسی که با هدف تعمیق امنیت شهروندان صورت می گرفت در ذهن ها باقی مانده است. گشت هایی که در آن حضور نوجوانان در کنار پدران میانسال افتخارآمیز بود و دیدن آن صحنه ها، موجی از شعف و شور را بر دل ها جاری می ساخت.
حضور جدی و موفق در سنگر تحصیل:
دانش آموزان شریف ایران در کنار آن که جنگ را به فرموده امام عزیزشان در راس همه امور می دانستند اما از رسالت و تکلیف آموزش و علم اندوزی نیز غفلت نکردند. آنان به تحصیل و حضور در جبهه به عنوان دو تکلیف مقدس می نگریستند که باید در کنار هم بدان عمل می شد. در شرایط انتخاب، سنگر جبهه را به سنگر مدرسه ترجیح می دادند اما هیچ گاه از وظیفه اول و اصلی خود که آموزش و تحصیل بود غفلت نمی کردند و چه بسیار دانش آموزانی که در خطوط جبهه نیز به ادامه تحصیل می پرداختند. این تلاش و حضور جامع، از دانش آموزان قدرتی مرجع و مدبر ساخت تا همگان به دوراندیشی و جامع نگری ایشان ایمان آورده و بر خویش ببالند که فرزندانی دارند که به همه امور، با نگاه عمیق می نگرند.
حضور فعال در عرصه تدارکات جمع آوری کمک های مردمی، اختصاص کمک مالی و مادی به رزمندگان اسلام و حتی ایجاد ارتباط روحی و مکتوب با رزمندگان، بخش دیگری از اقداماتی بود که دانش آموزان شریف در طول ۸ سال دفاع مقدس به آن دست می زدند.
انگیزش در سازمانهای آموزشی
تعاریف و اهداف
از انگیزش تعاریف مختلفی شده است، عده ای انگیزش را ایجاد انگیزه در فرد می دانند و انگیزه ها به عنوان خواسته ها،نیازها،سائقه ها ،نیروهای محرکه ،آرزوها و علایق درون انسان تعریف می شوند. صاحبنظران دیگری انگیزش را ایجاد انگیزه می دانند و می گویند انگیزه مجموعه پیچیده ای از نیروها ،میلها،نیازها، حالات تنشی و یا سایر مکانیزمهای روانی است که سبب شروع فعالیت و ادامه آن به سمت نیل به اهداف شخصی می شود. در این مفهوم فرد با رسیدن به هدف، نیاز خود را تامین و ارضا می کند . انگیزه ها چراهای رفتارهستند و سبب پیدایش ،حفظ و تعیین جهت عمومی رفتار در فرد می گردند. واژه انگیزه و نیاز به جای یکدیگر کاربرد دارند. و مراد از هر کدام چیزی در درون انسان است که سبب حرکت،فعالیت و یا رفتار می شود. نیاز منبع اساسی انگیزش است بنابراین نزدیک ترین مفهوم به انگیزش ، نیازهای فرد است. نیازها سب تحرک و یافتن راههایی برای تامین نیاز میشود.
انگیزش در مدیریت ایجاد میل، اشتیاق و علاقه به انجام دادن کار،تشویق و جلب رضایت و خشنودی کارکنان از طریق ارضای نیازهای منطقی،مادی ، اجتماعی و روانی آنهاست. هدف از مطالعه انگیزش در مدیریت آموزشی ، شناخت و درک نیازها، رفتار و شخصیت دانش آموزان،معلمان و کارکنان و هدایت رفتار آنها به سوی رفتاری مطلوب بر اساس احترام،ارزش ،خودپنداری ،شناخت،خودآگاهی ،عدالت و پی بردن به استعدادها و نیروهای افراد است. در این راه معلمان،دانش آموزان و کارکنان نیز می توانند با پی بردن به نیازها و استعدادهای نهفته خود ، رفتار و شخصیت خود را به سوی کمال مطلوب هدایت کنند و بارور و شکوفا سازند.
از جهت دیگر ، هنگامی که از انگیزش در سازمانها سخن می گوییم ، دست یافتن به رفتارهای هدفدار و برانگیخته را مد نظر داریم . رفتار برانگیخته دارای سه ویژگی عمده به شرح زیر است:
۱- رفتار برانگیخته در جهت رسیدن به یک هدف معین است. فرد یا گروه می داند که چه نیازی دارد و چگونه و از چه طریقی می تواند آن را تامین کند.
۲- رفتار برانگیخته دارای دوام و استمرار نسبی و بلند مدت است. رفتار برانگیخته به این دلیل که تصادفی و بی هدف نیست از ثبات و دوام بیشتری نیز برخوردار است.
رفتار برانگیخته برخاسته از یک احساس نیاز درونی است. به طور معمول رفتار برانگیخته از یک نیروی درونی که فرد را از درون به حرکت وامی دارد سرچشمه می گیرد.افرادی که رفتار برانگیخته دارند دلایل رفتار خود را با اصطلاحاتی چون انگیزه،میل،علاقه،نیاز و … بیان می کنند.
نیازهای انسان
نیازهای انسان به شکلهای مختلف تقسیم بندی شده است که برخی از آنها اشاره می شود. موری نیازهای انسان را بدون آنکه برای آنها ترتیب یا سلسله مراتبی قایل باشد به ده عنوان تقسیم می کند.
نیاز به کسب موفقیت: انسان دوست دارد کارهای مشکل را انجام دهد و به اهداف بلند مدت دست یابد. او به کوشش برای کسب موفقیت و پاسخ مثبت به رقابتها تمایل دارد.
میل به پیوستن به گروه: انسان دارای نیاز پیوستن به گروه،مردم و دوستان است و می خواهد از طرف دیگران پذیرفته شود. او به دوست یابی و اختلاط با مردم تمایل دارد.
نیاز به ستیزه جویی،درگیری و تهاجم: در ارتباط به این نیاز فرد خیلی زود ناراحت می شود . او فکر می کند که شاید دیگران می خواهند به او آسیب برسانند بنا به همین سببب تمایل دارد به دیگران آسیب برساند.
نیاز به استقلال و آزادی : انسان نیاز به استقلال یا خودگردانی دارد و می خواهد از وابستگیها و انقیادها بگریزد. او گاه برای فرار از وابستگیها و دست یافتن به آزادی ، طغیان می کند.
ایجاد انگیزه تحصیلی در دانش آموزان
اولین و مهم ترین محیطی که در آن ایجاد انگیزه تحصیلی دانش آموز نقش به سزایی دارد، خانواده است؛ چنانچه جو فرهنگی مسلط بر خانه شعور اجتماعی بالای پدر و مادر ناشی شده باشد و ارزش های فرهنگی و سنتی جامعه به خوبی توسط ایشان منتقل شود.
عامل دیگری که در تحصیل افراد مؤثرند معلمان و محیط های آموزشی است؛ که ایجاد انگیزه تحصیل را به وجود می آورند و عامل مؤثری در راه اندازی و یادگیری دارند.
معلمان اول ابتدائی تأثیر مثبت و بالایی در نگرش فرزندان نسبت به تحصیل خواهند داشت.
روانشناسان معتقدند که انگیزش هم هدف و هم وسیله است گاهی آن را به موتور و فرمان اتومبیل تشبیه می کنند، زیرا نیروی محرک فعالیت های انسان عامل جهت دهنده آن به حساب می آید.
اگر از دانش آموز سؤال کنیم که هدف شما در تحصیل چیست؟
در بیشتر موارد پاسخ می دهند که کسب دانش و رسیدن به سطوح عالی علمی، فراهم نمودن آینده شغلی و مقدمات زندگی بهتر و راحت تر.
پس یادگیری را واقعاً برای آموختن باید انجام دهیم. شما دانش آموزان عزیز تلاش کنید مطالعات خود را گسترش دهید، در مطالعات خود مطالب را به طور معنی دار و در ارتباط با مطالب یاد بگیرید. نتایج یادگیری های خود را به طور منظم ارزیابی کنید، چون انسان موجودی اجتماعی است و در اجتماع معنی پیدا می کند، پس باید یادگیری های خود را به کار بگیرید. یکی از راه های درست پاسخ دادن به سؤالات، درست و صحیح خواندن سؤال است.
دستورالعمل هایی برای پدران، مادران و مربیان
چگونه در دانش آموزان انگیزه تحصیلی ایجاد کنیم؟
کودکی که از نظر تحصیلی آموزشی دارای ان یزه است، علاقه مند به یادگیری است، فعالیت های مرتبط با یادگیری را دوست دارد و به این اعتقاد رسیده است که مدرسه جایگاه گ مهمی است. ما می خواهیم باور با اهمیت بودن یادگیری و تأثیر بسیار مهم و با ارزش آن در زندگی، در کودکان بوجود آید تا از این طریق تمایل به خوب بودن و خوب عمل کردن در مدرسه، در آنها رشد پیدا کند.
افزایش انگیزه های آموزشی- تحصیلی
کودکان از بدو تولد به طور طبیعی، دارای انگیزه یادگیری هستند. تلاش کودک برای دسترسی به یک اسباب بازی، تلاش وی برای راه رفتن، کوشش برای خوردن بدون کمک دیگران و… مثال هایی از انگیزه های طبیعی آنها برای یادگیری است. این انگیزه های اولیه، بعدها در فعالیت های آموزشی نظیر خواندن و نوشتن به کار گرفته می شوند.
اگر کودکان انگیزه ای برای یادگیری ندارند، به این دلیل است که موانعی بر سر راه انگیزه های طبیعی آنها بوجود آمده است. آنهایی که به این باور رسیده اند که نمی توانند در فعالیت های آموزشی موفق باشند، تلاششان را متوقف می کنند یا به اندازه کافی تلاش نمی کنند؛ زیرا فکر می کنند که تلاش آنها به نتیجه نخواهد رسید
بنابراین به راحتی ناامید شده و باور می کنند که یادگیری سخت است. آنگاه به دلیل توقف تلاش، فرصت تجربه و لذت یادگیری چیزهای تازه را از دست می دهند و به تدریج به این باور می رسند که هر موفقیتی هم که کسب کنند، مربوط به شانس یا شرایط است.
چرا چنین اعتقادات منفی در کودکان به وجود می آید؟ گاهی اوقات به دلیل این که موانعی وجود دارند و بر توانمندیهای آنها در یادگیری اثر می گذارند، ممکن است ناتوانی در یادگیری داشته باشند یا مشکل در خلق و خویشان، یا تأخیری در مراحل رشدشان وجود داشته باشد.
افسردگی یا فشارهای مزمن زندگی نیز، یادگیری را به مراتب سخت تر می کند. بچه هایی که از قبل تجربه شکست داشته اند، به دلیل این که باور کرده اند که نمی توانند کارشان را درست انجام دهند، بیشتر آماده برای توقف تلاش هستند. نگرشهای بزرگسالان درباره موفقیت های تحصیلی، می تواند بر اعتقاد و باورهای آنها اثر بگذارد. والدینی که استانداردهای غیرمنطقی دارند، بچه ها را از تلاش مأیوس می کنند. رقابت در مدرسه – جایی که همیشه یکی موفق و دیگری شکست خورده است- نیز می تواند جنبه یأس آوری برای کودکان داشته باشد.بویژه برای آنهایی که هیچ وقت نمی توانند بهترین باشند، اما می توانند خوب باشند و خیلی چیزها را یاد بگیرند. کودکانی که تجربه موفقیت نداشته باشند، یا موفقیتشان تشخیص داده نشود، در انگیزه تحصیلی افت نشان می دهند.
در کودکانی که والدین یا دوستانشان برای مدرسه به عنوان یک جایگاه مهم، ارزش قائل نیستند نیز، انگیزه تحصیلی کاهش پیدا می کند. و……..