تلغیظ شربت
بخشی از پاورپوینت
تلغیظ شربت (evaporation . Concentration)
شربتی که پس از فرایند تصفیه بدست می آید ، اصطلاحا شربت رقیق (thin juice) گفته می شود. این شربت برای مثال درصد ماده خشک محلول حدود ۱۶ – ۱۲ درصد وجه خلوص حدود ۹۳-۹۰ درصد را دارد. البته خصوصیات شربت مذکور در کارخانه های مختلف تفاوت داشته و از جمله در کشورهای پیشرفته صنعتی به علت اعمال روشهای تکمیلی در مرحله تصفیه ، شربت با درجه خلوص بالاتری حاصل می شود.
به هر حال با توجه به غلظت کم شربت رقیق ، قبل از انتقال آن به مرحله طباخی باید که آنرا غلیظ کرده و به شربت غلیظ ( think juice ) با غلظتی حدود ۷۰-۵۰ ( غالبا حدود ۶۵-۶۰ ) تبدیل کرد. عمل تغلیظ شربت در دستگاههای تبخیر کننده یا تغلیظ کننده یا اواپراتور ( evaporators) صورت می گیرد و معمولا عمل مذکور به صورت مداوم و تحت خلأ و با استفاده از بخار می باشد.
امروزه دستگاههای تبخیر گننده یک مرحله ای کاربردی چندانی در تلغیظ شربت رقیق نداشته و از تبخیر دستگاههای تبخیر کننده های چند مرحله ای ( multiple effect evaporators) استفاده می شود .
در این بخش ابتدا به صورت اجمالی نگاهی به انواع دستگاههای تبخیر کننده می شود.
بازده اقتصادی بخار در اواپراتورهای چند مرحله ای
بازده اقتصادی بخار در واقع کارایی عملیاتی سیستم اواپراتور را نشان می دهد و عبات است از مقدار آب تبخیر شده از مایعی که وارد اواپراتور می شود نسبت به مقدار بخاری که برای انجام عمل تبخیر وارد اواپراتور می گردد.
مقدار بازده اقتصادی بخار وقتی که اوپراتور یک بدنه ای استفاده شود، حداکثر به نظر می رسد، اما با استفاده از اپراتورهای چند بدنه ای مقدار آن بیشتر از یک خواهد بود. نکته نشان دهنده کارایی مناسب بخار مصرفی در اواپراتورهای چند بدنه ای مقدار آن بیشتر از یک خواهد بود. این نکته نشان دهنده کارایی مناسب بخار مصرفی در اواپراتورهای چند بدنه ای و صرفه جویی بخار در سیستمهای مذکور است.
صرفه جویی در بخار مصرفی در دستگاههای تبخیر کننده
از جمله راههایی که موجب صرفه جویی در مصرف بخارمی شود، موارد زیر هستند:
۱- استفاده از تبخیر کننده های چند مرحله ای
این روش از عمده ترین راههای صرفه جویی است، اما باید توجه داشت که افزایش بدنه های اواپراتور ها محدود می باشد،زیرا اولاً از هر مرحله به مرحله بعدی کاهش فشار و اتلاف و کاهش انرژی بخار .جود دارد، اتلاف انرژی بخار از طریق دادن گرما به محیط و لوله های انتقال بخار و تشعشع است. برخی آزمایشها نشان می دهد که حداقل در مرحله اول حدود ۵/۱ درصد و در مرحله دوم ۱ درصد و در مرحله سوم ۷۵/۰ و در مرحله چهارم ۵/۰ درصد انرژی بخار رار از طریق مذکور تلف می شود.
ثانیاً در صورتی که بخواهیم تعداد مراحل یا بدنه ها را خیلی زیاد کنیم، مجبوریم که بخاری را که پس از برگشت از توربین برق به مبدل حرارتی بدنه اول اواپراتور وارد می شود، از نظر فشار و درجه حرارت و انرژی در حد بالایی در نظر بگیریم. مطمئناً در چنین شرایطی دمای بسیار بالا در بدنه اول موجب تجزیه مقدار زیادی قند ساکاروز موجود در شربت خواهد شد.
ثالثاً در کارخانه های تولید شکر معمولاً کل بخار حاصل از تبخیر شربت در هر بدنه اواپراتور به بدنه بعدی نمی رود بلکه مقداری از این بخار صرف تامین انرژی حرارتی لازم برای قسمتهای دیگر کارخانه می شود.
برای مثال استفاده در دستگاههای گرم کننده و استفاده در دیگهای پخت مرحله طباخی .
به عنوان نمونه در جدول ۷-۱ برخی از قسمتهای کارخانه که بخار مصرفی را از بدنها های اواپراتور ۵ مرحله ای می گیرند مشخص شده است.
متن فوق تنها بخشی از پاورپوینت مورد نظر است؛