دستگاه و وسایل موتوری بالابر
دستگاه ها و وسائل موتوری بالابر عبارتند از کلیه وسائل و تجهیزات ثابت و متحرک موتوری که برای بالا بردن، پایین آوردن و جابجایی و نصب مصالح و وسائل و تجهیزات ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند، از قبیل انواع مختلف جزثقیل های ثابت (تاورکرین ها و وینچ ها) و جرثقیل های کامیونی، آسانسورهای موقت و نظایر آن قسمت های تشکیل دهنده دستگاه ها و وسائل بالابر و اجزاء آنها شامل (قطعات اصلی، اتصالات، کابل ها و زنجیرها، قلاب های بلند کننده، مهارها، پایه ها، پی ها، تکیه گاهها، ریل ها، کابین ها و غیره)که با رعایت اصول و قواعد فنی و دستورالعمل باید دارای ضریب اطمینان حداقل ۴ باشد و توسط اشخاص ذیصلاح نصب و آماده بکار شوند.
هر وسیله بالابر دارای ظرفیت بار مجاز و همچنین سرعت کار مطمئن و مشخصی است که باید این مشخصات روی تابلویی درج و در محل مناسبی بر روی دستگاه نصب شود تا باری که حمل می شود و سرعت کار بالابر، به هیچ وجه نباید از ظرفیت بار و سرعت کار مطمئن آن بیشتر باشد.
کلیه پیچ و مهره ها در دستگاه بالابر باید به ترتیبی باشند که طول پیچ به اندازه کافی بوده و در صورت لزوم بتوان مهره ها را آچر کشی و محکم نمود، همچنین پیچ و مهرههای قطعات متحرک باید دارای واشهرای فنر باشد تا از شل شدن مهره ها جلوگیری بعمل آید.
کابین و محل کار اپراتور دستگاه ها و وسائل بالابر:
کابین باید دارای سقف محکم و مطمئن بوده تا از خطرات احتمالی سقوط اجسام بر روی سقف محفوظ بماند و باید به ترتیبی باشد که اپرتور میزان دیدکافی در اطراف خود برای انجام عملیات داشته باشد و به وسائل ارتباط صوتی، گرم کننده، خنک کننده و اطفاء حریق مجهز باشد.
قسمتهای مختلف دستگاه ها و وسائل بالابر باید طبق برنامه ذیل مورد بازدیدهای دورهای یا معاینه فنی و آزمایش قرار گیرند:
- الف) بازدید روزانه قلاب، حلقه ها، اتصالات، چنگکها، کابل ها، زنجیرها و بطور کلی تمام لوازمی که برای بستن و بلند کردن مورد استفاده قرار می گیرد
- ب) بازدید فنی کلیه قسمتهای دستگاه هفته ای یکبار توسط اشخاص ذیصلاح
- ح) معاینه فنی و آزمایش کلیه قسمتهای دستگاه توسط شخص ذیصلاح و صدور گواهی نامه اجازه کار هر سه ماه یکبار
کلیه تعمیرات اساسی و تعویض قطعات و لوازم اصلی که بر روی دستگاه بالابر انجام میشود باید در دفتر ویژه ای توسط شخص ذیصلاح امضاء گردد.
رانندگان و یا اپراتورهای دستگاه باید دارای شرایط زیر باشند.
- الف) از لحاظ جسمی و روانی در سلامت کامل بوده باشند
- ب) دوره ی آموزشی را طی نموده و دارای گواهینامه مربوط و پروانه مهارت فنی باشند.
- ج) در مورد جرثقیل سیار (نصب شده بر روی کامیون) علاوه بر شرایط فوق داشتن گواهینامه رانندگی مربوط طبق ضوابط آئین نامه راهنمایی و رانندگی نیز الزامی است.
هر دستگاه بالابر علاوه بر اپراتور و راننده باید دارای یک نفر کمک اپراتور یا علامت دهنده نیز باشد و این شخص باید مرودر محوه علامت دادن با دستها یا وسائل هشدار دهنده و نوع علائم مشخصه و یکنواخت آموزش لازم را دیده باشد.
از روی معابر و فضاهای عمومی مجاور کارگاه ساختمانی نباید هیچ باری به وسیله دستگاه های بالابر عبور داده شود و چنانچه این کار اجتناب ناپذیر باشد باید موارد زیر رعایت شود.
- الف) گماردن یک یا چند نگهبان با پرچم اعلام خطر
- ب) نصب چراغهای چشمک زن با علائم شبرنگ یا قرار دادن نرده های حفاظتی متحرک در فاصله مناسب از محوطه خطر
- ج) نصب علائم آگاهی دهنده و وسایل کنترل مسیر
- د) ایجاد سازه های حفاظتی محصور کننده
رانندگان با اپراتورهای دستگاه های مربوطه در موقع آویزان بودن بار مجاز به انجام کار دیگر از جمله خوردن و آشامیدن و استعمال دخانیات و غیره نمی باشند.
افراد کارگاه به هیچ وجه مجاز نیستند که بر بار مورد حمل سوار شوند یا برای جا به جا شدن از وسایل بالابر استفاده نمایند.
– در هنگام بار یا طوفان باید از کار کردن با دستگاه ها وسائل بالابر خودداری نمود و در چنین مواقعی باید بازوی جرثقیل برجی در حالت آزاد قرار گیرد.
– بار باید به طور آهسته و ملایم جا به جا و بالا و پایین آورده شود بطوریکه در شروع بلند کردن یا در حین پایین آوردن و توقف ضربه ای به دستگاه ورد نشود و ضمناً کنترل آن برای اپراتور براحتی امکان پذیر باشد.
وسایل موتوری نقل و انتقال، خاکبرداری و جابجایی مصالح ساختمانی:
این وسایل شامل ماشین آلات و دیگر وسایل موتوری است که برای جابجایی مصالح و خاک و ضایعات ساختمانی و همچنین در گودبرداری و تخریب در عملیات ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند.
– در موقع کار با این گونه وسایل باید قبل از شروع کار روزانه ترمزها، جعبه فرمان، لاستیک ها، چراغها، بوق، برف پاک کن، و سایر قسمتهای عمل کننده مورد بازدید و بررسی قرار گیرند تا از سالم بودن و آماده به کار بودن وسایل مذکور اطمینان حاصل شود.
– بارگیری بیش از ظرفیت مجاز وسایل موتوری فوق ممنوع است. کلیه بارها باید با وسایل ضروری از قبیل زنجیر، کابل ها، طناب، توری و چادر برزنت و نظایر آن محکم به بدنه وسیله نقلیه بسته شود تا مانع از سقوط و ریزش احتمالی آنها گردد و نیز با نصب علائم نشان دهنده و آگاه کننده نظیر چراغ چشمک زن یا پرچم قرمز از بروز هرگونه حادثه جلوگیری شود.
– در موقع بارگیری وسایل نقلیه موتوری بوسیله جرثقیل و امثال آن باید کلیه سرنشینان، وسایل مذکور را ترک کنند، مگر اینکه کابین راننده با ورقهای فلزی مقاوم تقویت و محافظت شده باشد.
– در موقع توقف وسایل موتوری خاکبرداری از قبیل بلدوزر، لودر و بیل مکانیکی باید تیغه آنها روی زمین قرار داده شود.
فهرست مطالب
دستگاه و وسائل موتوری بالابر: ۱
کابین و محل کار اپراتور دستگاه ها و وسائل بالابر: ۲
وسایل موتوری نقل و انتقال، خاکبرداری و جابجایی مصالح ساختمانی: ۴
وسایل دسترسی: ۵
داربست: ۶
نردبان ۷
راه پله های موقت ۸
راههای شیب دار و معابر: ۹
تخریب ۱۰
کلیات ۱۰
تخریب دیوارها ۱۵
تخریب اسکلت ساختمان ۱۶
تخریب دودکش های بلند صنعتی و سازه های مشابه ۱۶
الف: بعد از بارندگی های شدید ۲۲
حفاری چاه ها و مجاری آب و فاضلاب ۲۴
نکات ایمنی در اجرای سازه های بتنی ۲۸
سایر مقررات مربوط ۲۹
سیم کشی و نصب تأسیسات و تجهیزات برقی ۳۰
سیم کشی برای استفاده های موقت ۳۰
عایق کاری و آسفالت ۳۱
نماسازی ساختمان ۳۱
نصب قطعات پیش ساخته بتنی ۳۱
کار بر روی بام ساختمانها، سقف های شیب دار و شکننده ۳۲
انبار کردن مصالح ۳۳
پوشش کف اطاقها و سالنها با موکت یا مواد شیمیایی ۳۵