مبانی نظری و پیشینه پژوهش عزت نفس جنسی
مقدمه
یکی از جنبه‌های عزت نفس در طیف مسائل جنسی قرار می‌گیرد و بر رفتارهای جنسی تاثیر گذار است که به آن عزت نفس جنسی می‌گویند. عزت نفس جنسی عبارت است از واکنش‌های عاطفی انسان‌ها نیست به ارزیابی‌های ذهنی در مورد افکار، احساسات و رفتارهای جنسی خود (زینا و اسچوارز ، ۲۰۱۱). زینا و اسچوارز با بسط الگوی عزت نفس هارتر (۱۹۸۴) به عزت نفس جنسی از بعد اهمیت یادگیری اولیه، درون سازی خانواده، همسالان و جامعه اشاره کردند که هر شخص به عنوان ملاک ارزیابی افکار، احساسات و رفتارهای جنسی خود در تحول هنجارهایش حیاتی می‌داند.
زیرا واکنش عاطفی فرد به خود ارزیابی‌هایش پایه عزت نفس جنسی و پنج مولفه آن را تشکیل می‌دهد. پنج مولفه عزت نفس جنسی شامل «مهارت و تجربه » یعنی توانایی لذت بردن از شریک جنسی؛ «جذابیت » یعنی زیبایی ادراک شده فرد از خود؛ «کنترل» یعنی توانایی مدیریت افکار، احساسات در رابطه جنسی؛ «قضاوت اخلاقی » یعنی توانایی مدیریت، افکار، احساسات و رفتارهای جنسی فرد و استانداردهای اخلاقی خویش «انطباق پذیری » یعنی سازگاری تجارب رفتار جنسی با اهداف شخصی دیگران است.
بنابراین رفتار جنسی قسمتی از شخصیت یک فرد را تشکیل می‌دهد و مجموعه‌ای از باورها نگرش‌ها و عملکردهایی است که شخص در ارتباط با جنس مخالف و امور مرتبط با آن دارد (کاوه، ۱۳۹۳).
به تعبیر دیگر عزت نفس جنسی عبارت است از واکنش عاطفی انسان نسبت به ارزیابی از افکار، احساسات و رفتارهای جنسی خودش (بث، جولین، آنتونی و میشل، ۲۰۱۰).
نتیجه‌ی پژوهش لیزاک، مارشال و هلنا (۲۰۰۶)، در مورد پنج مولفه عزت نفس جنسی (مهارت و تجربه، کنترل، قضاوت اخلاقی و انطباق پذیری) به عنوان متغیر وابسته و سوء استفاده جنسی، جسمی و عاطفی به عنوان متغیر مستقل نشان داد. رابطه بین مولفه‌های کنترل و قضاوت اخلاقی با سوء استفاده جنسی منفی است. سوء استفاده جسمی با پنج موفه عزت نفس جنسی رابطه‌ای نداشت. ولی همبستگی منفی چشمگیری بین بد رفتاری روان شناختی و پنج مولفه عزت نفس جنسی مشاهده شد. به ویژه احساس عدم جذابیت با عدم مدیریت افکار و احساسات ارتباط منفی بالایی داشت.
نظریات روانشناسی درباره‌ی عزت نفس جنسی
فهرست مطالب
مقدمه
عزت نفس جنسی در برگیرنده عوامل متعددی است
تعاریف
نظریات روانشناسی درباره‌ی عزت نفس جنسی
نظریه ویلیام جیمز
نظریه مزلو
نظریه اریکسون
نظریه فروید
نظریه الیس
عزت نفس جنسی و بهداشت روان
پیشینه
منابع