واکنش های دفاعی در برابر ناکامی ها
بخشی از مقاله
ناکامی اگر به عنوان یک اتفاق یا رویداد در نظر گرفته شود به معنی شرایط سد کننده و مانعی است که راه را بر فعالیت معطوف به هدف می بندد یا مزاحم چنین فعالیتی می شود و اگر به عنوان حالت نگریسته شود به معنی ناراحتی یا آشفتگی یا خشم به خاطر عقب ماندن فعالیت یا نا امیدی و شکست است . در وضعیت ناکامی هر یک از افراد واکنش های خاصی را نشان میدهند.
این واکنش ها در برابر احساس ها و ادارک هیجانات مختلف در درون آدمی رخ می دهند که ممکن است سازگارانه و مفید باشند و به فرد کمک کنند یا ممکن است ناسازگار باشند و به ضرر فرد تمام شوند به طور مثال فردی که یک موقعیت یا یک احساس درونی مانند یک بیماری را انکار می کند و به هیچ وجه آن را نمی پذیرد ،به گونه ای که گویی آن بیماری اصلاً وجود ندارد. ممکن است به ضرر خود کارهایی را انجام دهد به طور مثال اگر به او بگویند که مشکل قلبی دارد و او آن را نپذیرد.
ممکن است دست به ورزش های سنگین بزند تا آن را انکار کند و احتمال دارد که خود را با خطر مرگ مواجه سازد اما اگر فردی سرطان دارد و یا بیماری لاعلاجی که او نیز این مساله را انکارمی کند ،ممکن است این انکار برای او فایده داشته باشد و دیگر درگیر هیجانات وعواطف مخرب مانند افسردگی و یاس و اضطراب و غیره نشود ،البته این موضوع به شخصیت هر فرد و توان و قدرت او برای مواجه شدن با واقعیت ها را نیز دارد .
به هر روی،آدمی در برابر زندگی که قطعاً همواره مطلوب وی نیست واکنش هایی نشان می دهد که غالباً از این واکنش ها آگاهی و هشیاری ندارد و این واکنش ها به طور خودبخودی مانند سیستم دفاعی بدن که در برابر ویروس ها و عوامل میکروبی واکنش نشان می دهند عمل می کند و عقایدی را می پذیرد یا رفتاری را انجام می دهد تا در برابر اضطراب و ناکامی ها و غیره مقابله کند.
مکانیزم های دفاعی ، موقعیت تنش زا را تغییر نمی دهند بلکه فقط شیوه ی دریافت یا اندیشیدن شخص را به آن عوض می کنند و لذا در همه ی مکانیز های دفاعی ، عنصر خود فریبی در کار است . آدمیان ، همگی گه‌گاهی مکانیزم های دفاعی را به کار می برند تا موقعیت تنش زا را حل و فصل کنند و اگر زیاد از آن ها استفاده شود ، غیر هنجار و بیمارگونه خواهد بود که شامل موارد ذیل هستند .
واپس رانی
مهمترین واکنش دفاعی است که خاطرات مربوط به یک تهدید و ناراحتی و غیره از بخش آگاهی و هشیاری بیرون رانده می شوند و به بخش ناهشیار فرستاده می شوند تا شخص آن ها را تجربه و احساس نکند مانند خاطره هایی که شرم و احساس گناه و بی زاری از خویشتن را موجب می شوند ، ولی گاهی آن یادها هشیارتر می شوند و موجب اضطراب می گردند .