کاربردهای گرافیک در تولید و پخش خبر تلویزیون
مقدمه مقاله و تحقیق
در عصری زندگی می کنیم که سرعت و تخصص دو شاخص مهم آن است. ریزشدن و خرد شدن تخصصهای کلان و روزآمد شدن یافته و بافتههای این روزگار دور از انتظار نیست.
گاه این تخصص ها چنان هستند که اصلاً به حساب نمیآیند و از این رو کمتر به آنها پرداخته شدهاند طراحی گرافیک برای تولید و پخش خبر تلویزیون از جمله این تخصصهای ظریف و ناپیداست چندان که گویی اصلاً نیست. پیش از این گرافیک را در دو حوزه «هنر» و «تبلیغات» میدانستند و بالطبع افراد شاغل و فعال در آن را به «هنرمند» و یا «تبلیغاتچی» میشناختند اما امروزه با گسترده شده کاربردهای این تخصص، تعاریف متفاوتی هم برای آن ساخته و پرداخته شده است. وقتی این روزها صحبت از «گرافیک خبر» در هر سه نوعاش(چاپی، تلویزیونی و سایبر) میشود، بایستی بدانیم که گرافیک دیگر صرفاً هنر و یا تبلیغات نیست بلکه مفهوم دیگری را هم در برمیگیرد و آن رسانه است. لذا گرافیک خبر ترکیبی از «هنر» و «رسانه» است ترکیبی که تفکیک ناپذیراست.
در این پژوهش در ابتدا تعاریفی از خبر و واژههای مرتبط با آن را ارائه می نماییم و سپس وارد مقوله گرافیک شده و آنرا در چند پلان معرفی می کنیم: گرافیک به عنوان یکی از هنرهای تجسمی، گرافیک در تلویزیون و گرافیک در تولید و پخش خبر تلویزیون. در انتهای این تحقیق پیشنهادهایی هم ارائه شده تا بتوان بر اساس آنها مشکلات موجود در گرافیک خبر را مرتفع ساخت.
مجموعهای که در پیش رو دارید، پایاننامهای برای اخذ درجه کارشناسی ارتباطات با گرایش خبر رادیو و تلویزیون است. عنوان این پایاننامه «کاربردهای گرافیک در تولید و پخش خبر تلویزیون» میباشد. هر چند این تحقیق خالی از اشکال و ایراد نیست اما امیداوارم گامی در جهت آشنایی بیشتر بحث گرافیک و خبر برای تمامی عزیزانی که در بخش خبر کار میکنند باشد.
در پایان از تمامی اساتید دانشکده صدا و سیما و به خصوص استاد راهنمای محترم و بسیار عزیزم جناب آقای مهدی صادقی که در این راه بسیار مرا یاری رساند کمال تشکر و قدردانی را دارم.
ماهیت خبر
رسانهها در عملکرد روزانه خود صحنه مناظره بینشها و میدان منازعه کلمات و معانی هستند، برخلاف آنچه ظاهراً به نظر میرسد، رسانهها در نقش خبری خود آینهی انعکاس رویدادها و واقعیات دنیای اجتماعی و سیاسی نیستند، بلکه برعکس آفرینده واقعیتهای اجتماعی و سیاسی هستند و به تصورات ما از دنیای اطرافمان هستی میبخشند این فرض و پیشنهاد در آغاز عجیب می نماید و ممکن است ما را در شناخت محیط اطراف خود دچار تردید کند. لیکن با اندکی اندیشه میتوان پیبرد که خبر خود واقعیت و خود عینت جهان اطراف ما نیست، بلکه تنها حکایت و روایتی از این واقعیت است.
اینکه آیا واقعیتی خارج از محدوده کلام وجود دارد یا نه، مورد بحث نیست، بلکه این شناخت اساسی که خبر ساخته و پرداخته ذهن بشر است و این ذهن تنیده در عقاید، آداب و رسوم و هنجارهای فرهنگی است، کلید گشایش راز خبر است. خبر به ما میگوید که به چه چیز خبر فکر کنیم و چگونه به آن بیندیشیم.
علاوه بر این، خبر محصول کار سازمان یافتهای است که سلسله مراتب، ارزشها و هنجارهای تولیدی خود را دارد. خبر از دنیای واقعی برمیخیزد، بر اساس ارزشها و هنجارهای فرهنگی و سازمان خبری واقعیت را دگرگون میکند و به صورت روایت و داستان به دنیای واقعی باز میگردد.
در این فراگرد (مشاهد، بغیر، روایت و اشاعه) خبر به ارزشها و هنجارهایی که از آنها برخاسته است، حکم طبیعی و عینی میبخشد و در گسترها خود آنها را باز تولید کند. به رغم ادعای روشنگری، خبر از آنجا که باید ساده باشد و در سطح تصورات و ذهنیات مخاطبانش قرار گیرد، از آنجا که باید به زبان آنان سخن میگوید از دیدگاه ایشان دارای معنی باشد، نمیتواند فراتر از سطح عمومی مخاطبانش حرکت کند . در نتیجه خبر به صورت تأیید کننده و توصیه گر باورهای بیشتر پرداخته مخاطبان عمل میکند.
فهرست مطالب
مقدمه ۷
ماهیت خبر ۹
خبر در تلویزیون ۱۱
تعریف خبر ۱۱
تعریف خبر از دیدگاه صاحب نظران علوم ارتباطات ۱۲
عناصر خبر در تلویزیون ۱۳
سبکهای خبر نویسی ۱۶
سوگیری های خبری ۱۷
«موضوعهای خبر در تلویزیون» ۱۹
«ویژگیهای خبر تلویزیون» ۲۰
«ویژگیهای خبر تلویزیون» ۲۱
شروع خبر در تلویزیون ۲۲
ساختار برنامه خبری ۲۳
خبرنویسی برای تلویزیون ۲۵
شیوه ارائه خبر در تلویزیون ۲۵
نگارش خبر تلویزیون ۲۶
معیار گزینش خبر ۲۷
روانی و زلالی در خبر نویسی ۲۷
گرافیک خبری ۲۸
خبرهای رویداد مدار و فرایند مدار (موضوعگرا) در تلویزیون ۲۸
تأثیر عوامل گوناگون در فرایند خبر تلویزیون ۲۹
تفاوت خبر با تفسیر و تحلیل ۳۰
گویندگی خبر تلویزیون ۳۱
منابع خبر در تلویزیون ۳۲
منابع خبری رسانه ها ۳۲
هنرهای تجسمی ۳۴
تعریف گرافیک ۳۴
تفاوت گرافیک و نقاشی ۳۵
الفبای تصویری ۳۷
رنگ ۴۳
مقایسه سیستم رنگهای چاپی و نوری ۴۴
محدودیتهای فنی انتخاب رنگ ۴۵
الف- نظریه تشنگی رنگها ۴۷
نظریهی نسبیگرایی رنگها ۴۹
نظریه تعامل رنگ و فرم ۵۰
ریخت (ترکیب بندی) ۵۱
هماهنگی (هارمونی) ۵۲
گرافیک تلویزیونی و گرافیک در تلویزیون ۵۴
گرافیک در تلویزیون ۵۵
تاریخچه گرافیک تلویزیونی ۵۸
تیتراژ ۶۱
ویژگیهای تیتراژ خوب و مناسب ۶۳
تفاوت و تشابه تیتراژ تلویزیونی و تیتراژ سینمایی ۶۴
نکات کلی تیتراژ تلویزیونی ۶۵
کپشن ۶۷
طبقهبندی کپشن ها بر اساس شیوه نمایش ۶۹
طبقهبندی کپشنها بر اساس موقعیت زمانی و مکانی ۷۰
طبقهبندی کپشنها به لحاظ شیوه انتقال به دوربین ۷۲
طبقهبندی کپشن ها بر اساس شیوه اجرای آنها ۷۳
دکور ۷۴
آرم استیشن (Arm Station) 76
گرافیک کلیپ ۷۷
تفاوتهای تیتراژ کلیپ و تیزر ۷۸
طراحی نشانه ۷۸
ویژگیهای فنی نشانه ۷۹
ویژگیهای ایدهآل نشانه ۸۱
نشانه های اقتباسی ۸۳
آرم یا لوگو؟ ۸۳
گرافیک خبری چیست؟ ۸۵
اهداف و کارکرد ۸۶
کپشن های ثابت ۹۰
نمودارهای متحرک ۹۱
«تیتر و سوتیتر» ۹۲
شناخت حروف ۹۳
۱- خوانایی حروف ۹۵
۲- ضخامت حروف ۹۶
۳- فشردگی و کشیدگی حروف ۹۷
۴- در هم رفتگی حروف ۹۹
۵- اتصال حروف ۹۹
۶- اندازه حروف ۱۰۰
۷- رنگ بندی حروف ۱۰۱
۸- چینش حروف ۱۰۱
۹- دوری از تصویرسازی ۱۰۲
شیوه نمایش خلاصه اخبار ۱۰۲
آرم استیشن Arm Station 103
طراحی Arm Station خبر ۱۰۴
آرم استیشن در خبر تلویزیون ۱۰۵
استودیو مجازی ۱۰۵
اینفوگرافیک و کاربردهای خبری ۱۰۷
الف ) قابلیت تصویری شدن ۱۰۸
ب ) بیشترین اطلاعات در کمترین زمان ۱۰۸
ج ) مخاطبان عام ۱۰۸
گرافیک در پخش خبر تلویزیون ۱۱۰
اهداف و کارکرد ۱۱۰
ویژگی های گرافیک خبری ۱۱۱
هویت بصری ۱۱۵
نشانه (آرم) و نامواره ( لوگو) ۱۱۷
آرم استیشن ۱۱۸
سرفصل های خبری ۱۱۹
اینفوگرافیک ۱۲۱
کپشن های ثابت و متحرک ۱۲۳
زیر نویس در پخش خبر ۱۲۸
دکور در پخش خبر ۱۳۰
طراحی دوباره (redesign) 130
Redesign کجا؟ ۱۳۲
Redesign ، چرا ؟ ۱۳۲
۱- محدودیتهای فنی ۱۳۲
۲- تأثیرات بازخوردها ۱۳۳
۳- رقابت ۱۳۳
۴- تقویت ارتباط با مخاطب ۱۳۴
Redesignign ، گونه ها ۱۳۴
Redesigning ، چگونه؟ ۱۳۵
پیشنهادها ۱۳۷
منابع ۱۳۸