آگاهی دینی و ازدواج جوان

چکیده
خداوند سبحان در قرآن مجید فلسفه ازدواج را آرامش روح و روان و ایجاد پیوند دوستى و محبت بیان مى کند و این را از نشانه هاى خود مى خواند: (ومن آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجاً لتسکنوا الیها وجعل بینکم موده ورحمه;۳ از نشانه هاى او این است که براى شما همسر آفرید تا با او آرام بگیرید و میان شما مهر و محبت قرار داد.)
سخن از خانواده , اهداف , چگونگی تشکیل و ارزش و تقدس وشیوه حفظ و استحکام آن سخت از آرامش روحی تعالی و کمال انسان است . چه انسان خود و جامعه خود را در خانواده و از دریچه زندگی خانواده می شناسد و می یابد .

اسلام با در نظر گرفتن نیازهاى واقعى و طبیعى انسان از یک سو و با عنایت به مصالح فرد و اجتماع از دیگرسو, ازدواج را به عنوان بهترین راه و مناسب ترین شیوه برگزید. اسلام, آدمى را از تنهایى و تجرد نهى مى کند و براى تأمین و ارضاى غریزه جنسى او, ازدواج را راه کار عملى مى داند و حتى در مواردى که خطر انحراف و فساد وجود دارد, ازدواج را بر او واجب و ضرورى مى داند.

واژه های کلیدی: ازدواج، آگاهی جوانان،اسلام، انتخاب همسر، موانع ازدواج، اهداف ازدواج

آگاهی دینی و ازدواج جوان

برای یک زندگی مطلوب و منطبق بر اصول اخلاقی ، مسئله مهم میزان آگاهی و تقید کسانی است که آن زندگی ( خانواده ) را تشکیل داده اند و با تشکیل خانواده می خواهند یک بهره مناسب از گذران عمر بگیرند . به طور معمول برای دادن اطلاعات از باید ها استفاده می شود ، ولی در این مقاله بنابراین داریم که نباید ها شروع کنیم تا نتیجه گیری اصلی به عهده مطالعه کننده باشد.

۱- ازدواج نباید بدون توجه به شرائط و موقعیت های زوج جوان صورت گیرد .

این پسر و دخترند که بایستی با تلفیق مجموعه توان ها و توانمندی های خود به یک زندگی سر و سامان دهند نه دیگران . یکی از مشکلات اساسی زوج های جوان در جامعه ما این است که جوان با یک فکر و اندیشه ارمانی در صدد رسیدن به مدینه فاضله است و این گونه تفکر به او اجازه نخواهد داد تا واقعیت های موجود در جامعه را احساس و لمس کند . از سوی دیگر واقعیت های موجود در جامعه ، خود را به گونه ای دیگر جلوه می دهند و اولین تضاد این گونه ایجاد می شود . از این رو بهترین زندگی را کسانی دارند که بتوانند از این جدال و تضاد به عافیت رهایی یابند .

از جمله شرائط و موقعیت ها ، شرائط اجتماعی و فرهنگی زوج جوان یعنی طبقه و پایگاه اجتماعی پسر و دختر است که بایستی این شرائط همخوان باشد . از شرائط دیگر تناسب جسمی و سنی زوج است که بر اساس دیدگاه های بزرگان دین و هم چنین روان شناسان بایستی به میزانی معین از رشد جسمی و سنی دیده رسیده باشند و دقیق تر از رسیدن به این رشد ، تناسب این دو با هم است . برای مثال پسری همسری بزرگ تر از خود برگزیند یا فاصله سنی ۱۰ سال یا بیشتر باشد ، مشکلات عدیده ای در این مورد رخ می نماید که مجال طرح آن ها نیست .

۲- انگیزه ازدواج نباید شهوت و خوش گذرانی باشد .

برای ازدواج انگیزه های عالی و ارزشمندی چون پاسخ به ندای فطرت ، تلاش در بقای نسل ، عمل به سنت رسول الله ، تکمیل و تکامل و از همه قوی تر اطاعت فرمان خداوند وجود دارد که چنان چه هر کدام از این ها به عنوان انگیزه ازدواج باشد ، لذت و شهوت و غریزه و …. را به همراه خواهد داشت تا جایی که برای این لذت و شهوت ثواب هم خواهد بود . اما اگر این ارزش های عالی ملاک قرار نگیرد چون آن خواست ها مادی و هدف هایی سهل الوصول اند مداومت بر آن ها انسان را خسته ، سرخورده و محدود خواهد کرد .

۳-ازدواج نباید همراه با انگیزه های مادی و دنیوی باشد

ازدواج هایی که برای رسیدن به عشق ، جاذبه های ماید و قدرت و مال و موقعیت های اجتماعی یا دست یابی به امکانات و بهره های دنیوی انجام شود ، به علت مادی و نسبی بودن این اهداف و به ویژه در کوران حوادث و اتفاقات تحت تاثیر شدید قرار می گیرند و از بین می روند ، معمولا به نتیجه مطلوب نخواهند رسید .

۴- ازدواج نباید برای برآورده شدن خواست های دیگران باشد .

به طور معمول ، آرزوهای پدران و مادران ، ایده آل های آنان ، خودسری ها و کج فکری های آن ها ای حتی انتقام جویی آنان از زندگی و محرومیت های قبلی شان فرزندان را به سوی ازدواج هایی سوق می دهد که در آن بایستی که یک طرف عمر مظلومیت و تحقیر را تحمل کند و گذشت و صبوری از خود نشان دهد

و به قول معروف بسوزد و بسازد یا این که هر دو طرف ( زن و شوهر ) خود را محکوم به پذیرش این تحکم بدانند یا با دست آوردن اندک بهانه ای بخواهند خود را از این تحکم پذیری رها ساخته ، در نتیجه با طلاق یا جدایی یا …. زندگی را بر خود و خانواده ناگوار و تلخ کنند .
ناگوار تر از این ، خواست های افراد دیگری به غیر از پدر و مادر است . در بعضی جوامع دیده شده است که دختر خون بهای مقتول است یا دختر به همراه مادر در خانه ناپدری یا … زندگی کرده برای امرار معاش تن به سرنوشتی می دهد که خود در شکل گیری آن نقشی ندارد .

۵- انگیزه ازدواج نباید چشم و هم چشمی ها و مقایسه های اجتماعی باشد .

چه بسا مشاهده شده است که پسر یا دختری تنها به خاطر این که مادر یا پدرش می خواهند فرزندشان از دیگر سن و سال ها و بستگان کم تر و …
جلوه نکند ناخواسته درگیر سرنوشتی می شود که نه به صلاح اوست و نه خود نقشی در شکل گیری آن داشته است .

۶- ازدواج نباید بدون جلب نظر و راهنمایی و هدایت والدین باشد .

هرچند که در موارد بالا معمولا گناه متوجه پدران و مادران و جامعه است لیکن توجه به این نکته نیز ضروری است که والدین بایستی به طور حتم در زندگی و تشکیل خانواده فرزندشان نقش داشته باشند یعنی لازم است حد و مرز ها رعایت شود و فرزندان خودسرانه برای رسیدن به آن چه امروز می بینند اقدام به ازدواج نکنند . تناسب میان زوج جوان .‌چنان چه همراه با نظر و راهنمایی والدین باشد نتیجه بخش خواهد بود .

۷- ازدواج نبایستی بدون مشورت و چاره اندیشی با بزرگان صورت گیرد.
تجربه ای که بزرگ تر ها از زندگی خود آموخته اند در موقعیت های بایستی مورد استفاده کوچک تر ها قرار گیرد . سخن به جایی است که گفته شده است انسان باید دوبار زندگی کند بار اول تجربه کسب کند و بار دوم با استفاده از آن تجربیات گذشته یک زندگی سالم داشته باشد . انسان اندیشمند با کمی تامل به این نتیجه می رسد که از آن جا که دوبار زندگی کردن ممکن نیست پس به جای زندگی اول می توان از تجربه دیرگان و پیشینیان بهره جست . البته این امر در مسئله ازدواج بسیار ضروری است چرا که آگاهی نسبت به مسائل اجتماعی از یک سو و شناخت اصل با توجه به تعلقی که به اصل و نژاد خود دارد از سوی دیگر در مسئله همسر گزینی و توافق زن و شوهر در زندگی بسیار مهم و حساس است .

۸-ازدواج نباید بدون توجه به قوانین و دستور های الهی اسلام باشد .
غریزه جنسی در بسیاری از موجودات از جمله حیوانات وجود دارد و انسان نیز در این ویژگی با حیوانات مشترک است . لیکن آن چیزی که موجب تفاوت انسان از سایر حیوانات شده موقعیت و مقام و منزلت انسان در نظام هستی است به همان اندازه که انسان در نظام هستی متمایز از سایر حیوانات از برتری و شرافت برخوردار است مسئله براورده کردن غریزه جنسی نیز باید با شرافت ارزش و توجه همراه باشد .
لذا مکتب حیات بخش اسلام برای رسیدن انسان به زمینه ای غریزه جنسی را ارضا نماید دستور ازدواج و زوجیت مرد و زن را مطرح کرده و بر مشروعیت آن تاکید دارد.

دستور ها و آداب خاص که اسلام برای زن و شوهر قرار داده همه برای حفظ شرافت و جایگاه انسان است تا جایی که تمرد و سرپیچی زن از شوره را به نوعی مستوجب عقاب دانسته و افراط و تفریط در این موارد را بین زن و شوهر مورد ملامت و سرزنش قرار داده است.

بنابراین توجه به قوانین اسلام موجب سعادت و پیشرفت خواهد بود و در هیچ موردی تا کنون قانونی بهتر و متعالی تر از اسلام ارائه نشده است .

۹- در ازدواج انتخاب همسر نباید بدون معیار و ملاک باشد .

مکتب انسان ساز اسلام و هم چنین روان شناسان بر انتخاب همسر و توجهی که در این بحث مورد نظر است تاکید فراوان دارند همه این تاکیدات برای به کار گیری ملاک و معیار انتخاب است . آن چه در اسلام به نام قانون کفویت مطرح سات تعبیر بسیار جامع و پر محتوایی است که بررسی آن در جایگاه خود نیاز به ارائه مقالات متعددی دارد که در این جا به اختصار از آن خواهیم گذشت .

فهرست مطالب

آگاهی دینی و ازدواج جوان ۱
ازدواج و ملل ۹
ازد واج و تالاسمی ۱۰
شروع زندگی ۱۳
احادیث ازدواج ۱۷
وظیفه اصلی ( فردی ) ۲۱
موانع ازدواج یا دیر رسی در ایران ۲۳
موانع ازدواج برای دختران ۲۴
ملاحظات بهداشتی : ۲۷
آموزش ۲۷
فلسفه ازدواج ۲۸
انتخاب همسر ۲۸
آثار ازدواج ۲۹
معیارهاى گزینش همسر ۲۹
ازدواج در اسلام ۳۰
اهداف والاى ازدواج در اسلام ۳۱
اهداف والاى ازدواج در اسلام ۳۴
شکوفائى استعداد ۳۷
نظام خانواده در مغرب زمین ۴۵
منــابع ۴۹

منابع مقاله
_ بهنودی ، زهرا/ بهداشت و مدیریت خانواده / تهران: نشر وتبلیغ بشری، ۱۳۸۰
_ وزارت آموزش و پرورش، نشریه پیوند، آگارهای دینی و ازدواج جوان فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۲ ص ۲۸۲ و ۲۸۳