آشنایی با مقررات مربوط به حراج و مزایده
مقدمه مقاله
انسان ها به جهت خلقت دو بعدی خود خواسته‌های متفاوتی دارند. در بعد جسمانی انسان دارای خواسته‌های مادی است. این علاقه‌های انسان با توجه به بعد اجتماعی بودن او موجب گردیده تا در گروه‌های مختلف به زندگی اجتماعی ادامه دهد. نظام‌های اجتماعی مختلفی بوجود آمده و اهداف مختلفی دارند. همه این تشکیلات هدایت انسان است و به نوعی انسان تنها خلق شده تا در اجتماع زندگی کند و از اجتماع برای اهداف فردی و تحقق آن اهداف سود ببرد.
اصول اولیه بشر به انسان وفا به عهد آموخته است و این اصل جزء نهاد اوست، اما با وصف این اصل و ریشه‌ها تاریخی آن و طرح و تصویب قوانین بین‌المللی و داخلی باز هم انسان در اجرای عهد خود وفادار نمی‌ماند، زیرا تابعیت از احساسات مادی به اصول عقلی و اخلاقی او غلبه می‌کند و او را انجام تعهد باز می‌دارد.
مسئولیت انسان یا در قالب قرارداد است یا خارج از قرارداد (ضمان قهری) که در هر یک از موارد فوق چنانچه متعهد نتواند به تعهد خویش عمل کند.
در صورتی که طرفین در هنگام عقد سند رسمی تنظیم کرده باشند، کسی که تعهد به نفع اوست، می‌تواند از طریق اجرای ثبت مبادرت به اخذ حقوق خود نماید و چنانچه سند تنظیمی عادی باشد، در صورتی که قانون اجازه اخذ حقوق متعهد له سند عادی را از طریق اجرای ثبت بر حسب قانون خاص داده باشد، متعهد له می‌تواند از طریق اجرای ثبت اقدام کند، والا می‌بایستی جهت مطالبه حقوق به مراجع قضایی مراجعه کند.
با صدور اجراییه از اجرای ثبت یا اجرای احکام محاکم قضایی، چنانچه محکوم علیه مفاد اجراییه را اجرا نکند، در این صورت یا خودش مال معرفی می‌کند تا از آن محکوم به اخذ شود یا با اعلام محکوم له مال او توقیف می‌شود. با توقیف مال چنانچه اقدامی جهت ادامه عملیات اجرایی بشود، فروش است. فروش مطابق قانون بایستی از طریق مزایده یا حراج به عمل آید.
در این مقاله در خصوص مزایده در قانون اجرای احکام مدنی و حراج در آیین‌نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم‌الاجرا و طرز رسیدگی به شکایات از عملیات اجرایی و نحوه اقدام توسط مراجع اجرایی آن بحث و سپس شرحی مختصری از قانون برگزاری مناقصات و همچنین مزایده اموال دولتی و چگونگی انجام معاملات در بورس به لحاظ تشابه و ارتباط خواهیم داد
فهرست مطالب
مقدمه ۱
مبحث اول ۳
تعاریف لغوی اصطلاحات ۳
مبحث دوم ۳
اجرای احکام مدنی ۳
گفتار اول: احکامی که به صراحت فروش اموال از طریق مزایده را بیان می‌کند. ۴
ب) دستور فروش در اجرای قانون شهرداری ۴
ج) دستور فروش برای اموال ضایع شدنی ۵
د) اجرا حکمی که محکوم به آن پرداخت وجه از ناحیه محکوم علیه است. ۵
و) اصلاح آیین‌نامه قانون تشکیل دادگاه عمومی و انقلاب مصوب ۱۹/۶/۸۷ و نحوه اجرا ۵
گفتار دوم: اصول حاکم بر اقدامات مدیر دفتر و دادورز و مامورین اجرا جهت اجرا تا قبل از فروش ۵
گفتار سوم: نحوه فروش اموال منقول ۷
بخش اول: محل فروش ۷
بخش دوم: زمان فروش ۸
ج) موعد فروش ۸
گفتار سوم: آگهی فروش ۹
گفتار چهارم: دعوت از طرفین ۱۱
الف) اخطار به محکوم له جهت حضور ۱۱
ب) اخطار به محکوم علیه جهت حضور ۱۱
ج) اخطار به ثالث که جهت اجرای حکم مال به اجرا برای استیفاء محکوم به معرفی کرده است ۱۱
د) دعوت از عموم از طریق آگهی در روزنامه ۱۱
گفتار پنجم: جلسه فروش ۱۱
الف) حضار اجباری در جلسه فروش ۱۱
ب) حضار اختیاری ۱۲
ج) نحوه تنظیم صورتجلسه مزایده ۱۲
توافق محکوم علیه و محکوم له در جلسه مزایده ۱۴
گفتار پنجم: موارد رد ۱۴
گفتار ششم: مبلغ فروش ۱۵
الف) مبلغ کارشناسی یا ارزیاب ۱۵
ب) مبلغ توافق ۱۵
ج) قیمت مزایده ۱۶
گفتار هفتم: ضمانت اجرای عدم اقدام ضابطین از دستور دادوز در مزایده ۱۷
گفتار هشتم: نحوه پرداخت ۱۷
الف) پرداخت نقدی ۱۷
ب) پرداخت به وعده ۱۸
گفتار نهم: فروش قسمتی از مال توقیف شده ۱۸
گفتار دهم: تحویل و تسلیم مال فروخته شده به برنده مزایده ۱۹
گفتار یازدهم: تحویل مال به فروش رفته در اموال منقول ۱۹
گفتار دوازدهم: موارد به اعتباری مزایده ۱۹
مبحث دوم ۲۰
فروش اموال غیرمنقول ۲۰
گفتار اول: مندرجات آگهی فروش اموال غیرمنقول ۲۰
گفتار دوم: اتمام عملیات مزایده در اموال غیرمنقول ۲۱
مبحث سوم ۲۲
تخلفات دادوز ۲۲
گفتار اول: تخلفات اداری مشمول رسیدگی در هیات تخلفات اداری دادگستری ۲۲
گفتار دوم: تخلفات مشمول رسیدگی در دادگاه صادر کننده اجرائیه ۲۳
مبحث چهارم ۲۳
اجرای اسناد رسمی ۲۳
گفتار اول: مراجع صدور اجراییه و موارد آن ۲۳
گفتار دوم ۲۵
بازداشت امواع منقول ۲۵
گفتار سوم ۲۵
بازداشت اموال غیرمنقول ۲۵
گفتار چهارم ۲۵
حراج ۲۵
بخش اول: آگهی فروش ۲۵
بخش دوم: مکان حراج ۲۶
بخش سوم: دعوت از طرفین ۲۷
بخش چهارم: زمان حراج ۲۷
بخش پنجم: مبلغ حراج ۲۷
بخش ششم: موارد رد شرکت در حراج ۲۷
بخش هفتم: جلسه حراج ۲۷
بخش هشتم: موارد بی‌اعتباری حراج ۲۸
بخش نهم: موارد توقیف عملیات حراج (ماده ۱۸۲) ۲۸
مبحث سوم ۲۸
معاملات دولتی ۲۸
تعریف مناقصه: ۲۸
گفتار اول: مناقصه ۲۹
بخش اول: طبقه‌بندی معاملات ۲۹
بخش دوم: طبقه‌بندی انواع مناقصات ۲۹
بخش سوم: اعضاء کمیسیون مناقصه ۳۰
بخش چهارم: ضمانت‌نامه برای مناقصه ۳۰
بخش پنجم: انعقاد قرارداد ۳۱
بخش ششم: تجدید و لغو مناقصات ۳۱
گفتار دوم ۳۱
مزایده ۳۱
بخش دوم: استثنائات وارده در انجام مزایده ۳۲
بخش سوم: اجرای مقررات مربوط به مناقصه در مزایده ۳۲
بخش چهارم: فروش اموال منقول ۳۲
بخش پنجم: فروش اموال منقول و غیرمنقول طرح های عمرانی ۳۲
بخش ششم: فروش اموال غیرمنقول دولتی ۳۲
بخش هفتم: نحوه انجام حراج در مزایده معاملات دولتی ۳۳
مبحث چهارم: بورس ۳۳
گفتار اول: ارکان بورس ۳۴
نحوه سرمایه گذاری در بورس ۳۴
منابع و ماخذ ۳۵
آشنایی با مقررات مربوط به حراج و مزایده