بررسی علل زوال داوری در داوری های بین المللی
پیشگفتار
داوری ممکن است موردی یا سازمانی باشد و نیز تعداد داوران یک یا سه نفر باشد مهمترین مساله در رسیدگی داوران رعایت دو عامل استقلال و بی طرفی از ابتدا تا به انتهای رسیدگی است و خروج از این مشخصه ها یا فقدان یک یا هر دو یا سایر اوصاف پیش بینی شده در قرارداد داوری سبب جرح ایشان از سوی یکی از طرفین اختلاف یا هر دو خواهد بود. مقدمه داوری در تمدن بشر دارای سابقه دیرینه ای است و شاید بتوان گفت همزمان با شکل گیری جوامع و ایجاد اختلافات داوری و یا میانجیگری تنها گزینه و سپس در کنار دادگستری یکی از گزینه های حل اختلافات بوده و هست.
داوری یکی از مهمترین راهکارهای فصل خصومت جایگزین رسیدگی های قضایی است. با گسترش تجارت بین الملل مراجعه به داوری جهت حل اختلافات ناشی از قراردادهای تجاری به سرعت رو به فزونی گذارده است که این امر ناشی از مزایای داوری نسبت به مراجع قضایی دادگستری است از جمله، سرعت و کارآئی، هزینه کم رسیدگی، ماهیت توافقی در گزینش داوران و انتخاب تخصصی از بارزترین ویژگی های داوری است. همچنین به لحاظ درگیری ایران در مهمترین داوری موردی قرن گذشته یعنی دعاوی مطروحه بین ایران- ایالات متحده پس از پیروزی انقلاب اسلامی ضرورت آشنایی با این نهاد را دو چندان می کند.
قبل از اسلام هم داوری در جامعه عربستان تنها دستگاه موجود برای زدودن کشمکش ها و گزینه دادخواهی های خود یاوری به شمار می آمده است. در قرآن کریم نیز داوری جهت حل اختلاف فردی و گروهی مسلمین مورد توصیه و تأکید است از جمه در آیه ۳۵ سوره نسا، آیات ۹ و ۱۰ سوره حجرات، پس از اسلام هم در دوران خلافت امام علی(ع) توافق ایشان با معاویه و انتخاب داور جهت حل اختلاف به عنوان یکی از اسناد کهن داوری دراسلام قابل توجه و تأمل است و البته به گونه ای شگرف منطبق بر داوری های بین المللی فعلی می باشد چرا که در این سند محل داوری، مقررات حاکم، داوران اصلی، داور جانشین و … پیش بینی گردیده است. داور در زبان فارسی به معنی قاضی و در عصر ما به کسی گفته می شود که سمت قضا در دستگاه دولتی ندارد ولی در مرافعات بالقوه یا بالفعل رسیدگی قضایی کرده و فصل خصومت کند.
فهرست مطالب:
پیش گفتار
تعریف داوری
بررسی مفهوم تجاری بودن داوری
بررسی شرایط موجود در موافقت نامه های داوری
عوامل زوال داوری
ابطال رأی داوری
بطلان رأی داوری
برکناری و تغییر داوران
منابع و مأخذ