رنگبری و رنگرزی پارچه های پلی استر
مروری بر پلی استر
تولید الیاف کوتاه
چیپسهای پلیاستر (با اندازه تقریبی 4 میلیمتر) توسط مکش به بخش ریسندگی انتقال داده میشود. برای زدودن رطوبت مانده در چیپسها باید آنها را کاملا خشک نمود و سپس به قیف بخش ذوبکننده وارد نمود. تعداد زیادی فیلامنت ریسیده شده و روی هم قرار داده میشود تا یک طناب (تاو Tow) از الیاف پدید آید. این دسته الیاف کشیده شده و بهطور مکانیکی چیندار میشود. چین پدید آمده توسط گرمادهی تثبیت و پایدار میگردد. این دسته الیاف توسط دستگاه برش، به طول چند اینچ بریده میشود که اندازه برش بستگی به پروسهای دارد که الیاف درآینده باید طی آن به منسوج تبدیل گردند.
رطوبت
یکی از نکاتی که باید به آن توجه زیادی شود این است که پلیاستر بهسرعت هیدرولیز میشود و ازاینرو خشککردن پلیمر جامد پیش از ریسندگی پلیمر مذاب الزامی است. این موضوع در جایی که پلیمر مذاب بهطور مستقیم از راکتور تولید پلیاستر به هدهای ریسندگی تغذیه میشود اهمیت ندارد. ولی در موارد دیگر که پلیمر جامد ایزوله است (مانند روشهای بچ) در خشککنهای چرخشی و دمای 120 درجه سانتیگراد خشکانده میشود. محتوی نهایی رطوبت پیش از ریسندگی نباید از یک بخش آب در 20000 بخش پلیمر بیشتر باشد.
کاربرد پیگمنت
نکته مهم دیگر درباره پلیاستر کدرنمودن آن است که با بهره از ذرات کوچک تیتانیومدیاکسید در لیف بدست میآید. ذرات باید بسیار کوچک باشند وگرنه روزنههای رشتهساز را خواهند بست. یک روش پرکاربرد، آسیابنمودن تیتانیومدیاکسید به صورت بسیار ریز و آمیزش آن با اتیلنگلایکل و سپس افزودن دیسپرسیون حاصل به ظرف پلیمریزاسیون است که این روش، یکنواختی موردنیاز را پدید میآورد. مقدار پیگمنت افزودهشده میتواند تا 3 درصد وزن لیف در نخهای بسیار کدر نیز درنظر گرفته شود ولی بهطور معمول 3/0 تا 5/0 درصد برای الیاف بهکار برده میشود. پیگمنت سیاه (کربن بلاک) و حتی برخی از رنگهای دیگر نیز میتواند به همین روش بهکار برده شود اگرچه بسیاری از رنگینهها پایداری مناسب در برابر گرمای ریسندگی ندارند.
پلیمریزاسیون حالت جامد
امروزه همه تولیدکنندگان بزرگ از پروسه پلیمریزاسیون پیوسته بهره میگیرند که ارزانتر بوده و نسبت به پروسههای بچ نیاز به کار کمتری دارد. به نظر میرسد که پلیمریزاسیون حالت جامد، مشکل انتقال حرارت و یکنواختی پلیمریزاسیون در پلیمر بسیار ویسکوز را حل کند. در آغاز پلیمر نیمهجامد تولید شده و سپس به ذرات کوچک با اندازه 100 مش تبدیل میگردد که اینکار پیش از حالت ذرات جامد در دمای 220 تا 240 درجه سانتیگراد (زیر دمای ذوب) انجام میگیرد. برای جلوگیری از تجمع، ذرات باید در جریان یک گاز بیاثر قرار داده شوند و یا تحت فشار کم پخش شوند. پلیمریزاسیون به سرعت انجام میگیرد زیرا گلایکول (از پلیمر دارای وزن مولکولی کم) به سرعت در سطح ذرات پخش میشود.
رنگرزی پارچه پلی استر با مواد رنگزای دیسپرس
فههرست مطالب
فصل ۱- مقدمه (مروری بر پلی استر). ۷
۱-۱- تولید الیاف کوتاه: ۷
۱-۲- رطوبت: ۷
۱-۳- کاربرد پیگمنت: ۸
۱-۴- ویژگیها: ۹
۱-۵- رطوبت بازیافتی: ۱۰
۱-۶- انعطافپذیری: ۱۱
۱-۷- مدول کششی: ۱۱
۱-۸- دانسیته: ۱۱
۱-۹- مقاومت شیمیایی: ۱۲
۱-۱۰- حلالیت: ۱۲
۱-۱۱- اثر مواد متورمکننده: ۱۳
۱-۱۲- نقطه ذوب: ۱۳
۱-۱۳- دمای اتوکشی: ۱۳
۱-۱۴- ویژگیهای الکتریکی: ۱۴
۱-۱۵- پایداری زیستی: ۱۴
۱-۱۶- جمعشدگی: ۱۵
۱-۱۷- آتشگیری: ۱۵
۱-۱۸- الیاف کوتاه پلیاستر: ۱۷
فصل ۲- کاربرد شفاف کننده های نوری در فرمولاسیون مواد شوینده. ۱۸
۲-۱- مقدمه ۱۸
۲-۲- انواع درخشان کننده های نوری و سنتز آنها ۱۹
۲-۳- بهینه سازی مقدار اپتیکال برایتنر در پودر ۲۰
۲-۳-۱- اپتیکال برایتنر مصرفی در پودر ۲۰
۲-۳-۲- آزمایشات شستشو و بررسی نتایج.. ۲۲
فصل ۳- ارائه روشی جایگزین برای فرآیند شستشوی احیایی پارچه پلی استر رنگرزی شده. ۲۴
۳-۱- مقدمه ۲۴
۳-۲- بخش تجربی.. ۲۵
۳-۲-۱- مواد ۲۵
۳-۲-۲- روش کار ۲۶
۳-۲-۳- سنتز سطح فعال ( ۱۲-۴- ۱۲) و ۱۴ -۴-۱۴)) ۲۶
۳-۲-۴- رنگرزی پارچه پلی استر با مواد رنگزای دیسپرس…. ۲۷
۳-۲-۵- اندازه گیری طول موج بیشینه مواد رنگزای دیسپرس…. ۲۸
۳-۲-۶- شستشوی احیایی.. ۲۹
۳-۲-۷- شستشو با سطح فعالهای کاتیونی.. ۳۰
۳-۳- نتایج و بحث… ۳۱
۳-۳-۱- آنالیز آماری ۳۱
۳-۳-۲- سطح بهینه ۳۴
۳-۳-۳- تصاویر SEM ۳۶
۳-۳-۴- اندازه گیری ثبات رنگ… ۳۶
۳-۴- نتیجه گیری.. ۳۷
۳-۵- حذف فرآیند شستشوی احیایی در رنگرزی پارچه پلی استر با مواد رنگزای دیسپرس…. ۳۸
۳-۶- مقدمه ۳۸
۳-۷- بخش تجربی.. ۴۰
۳-۷-۱- مواد ۴۰
۳-۸- سنتز سطح فعال.. ۴۰
۳-۹- رنگرزی پلی استر با ماده رنگزای دیسپرس…. ۴۱
۳-۱۰- نتایج و بحث… ۴۲
۳-۱۰-۱- اندازه گیری طول موج بیشینه ماده رنگزای دیسپرس و محاسبه میزان رمق کشی.. ۴۲
۳-۱۰-۲- عملیات شستشوی احیایی.. ۴۳
۳-۱۰-۳- عملیات شستشو با سطح فعال کاتیونی.. ۴۳
۳-۱۱- نتیجه گیری.. ۵۱
فصل ۴- مراجع ۵۳