موضوع اندازه گیری عملکرد سازمان ها یکی از موضوعات کلیدی در مدیریت است که اهمیت ان هر روز بیشتر می شود. از جمله مدلهای مورد استفاده برای اندازه گیری عملکرد سازمان مدل تعالی کانجی است. در این مدل اندازه گیری عملکرد سازمان بر اساس هفت عامل اساسی صورت می گیرد که شامل رهبری ، استراتژی ، مشتری ، اطلاعات و آمار، افراد ، فرایندها و نتایج است . با استفاده از این مدل سازمانها می توانند عملکرد خود را ارزیابی کرده و بهبود های لازم ا در زمینه های مختلف اعمال کنند.
اندازه گیری عملکرد سازمان ها با استفاده از مدل تعالی کانجی
تعالی کسب و کار بر رضایتمندی همزمان ذینفعان کلیدی سازمان و ضرورت اندازه گیری عملکرد سازمانی بر مبنای عوامل بحرانی موفقیت تاکید دارد. در این مقاله چارچوبی متمایز با سایر الگوهای متداول در اندازه گیری عملکرد تحت عنوان سیستم اندازه گیری تعالی کسب و کار کانجی”KBEMS”(1) مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
این مدل، امکان تمرکز چند بعدی روی شاخصهای متفاوت مورد نظر ذینفعان داخلی و خارجی سازمان را فراهم کرده است. این مدل ارزش محور بوده و دارای ساختاری بلند مدت و طبیعتی دینامیک است. مدل کانجی نه تنها توانسته است نسبت به سایر مدل ها از درجه سازگاری بالاتری برخوردار باشد. بلکه به جهت استفاده از یک نگرش فراگیر و سیستماتیک در تطبیق شرایط واقعی سازمانها بسیار موفق تر می‌نمایاند.
همچنین منطق مدل که بر پایه تحلیل آماری و ریاضی مستدل گردیده است. امکان تشخیص نقاط قوت و حوزه های قابل بهبود را مادامی که تخمین اثرات هر بعد روی سایر مولفه های سیستم وجودارد به سهولت فراهم می‌آورد. نهایتا اینکه این الگو تمام ویژگیهای قابل توجه برای ذینفعان و شاخصهای مطرح در عملکرد سازمان را به منظور فراهم آوردن شرایط مطلوب برای نیل به توسعه پایدار مورد سنجش و ارزیابی قرار می دهد.
سیستم سنجش تعالی کسب و کار کانجی
ساختار سیستم تعالی کسب و کار کانجی به میزان قابل توجهی به عوامل بحرانی موفقیت CRITICAL SUCCESS ACTORS=CSF وابسته است. که عبارتند از : «تعداد محدودی از عوامل (یا حوزه ها) که به شرط رضایت بخش بودن نتایج آنها عملکرد موفقیت آمیز سازمان تضمین شده خواهد بود» (Rockart & runo 1984)
بنابراین، عوامل بحرانی موفقیت با موتورهای کلیدی عملکرد مطابقت دارند، نقش این عوامل در مدل هرمی کانجی به خوبی لحاظ گردیده است، به نحوی که با مدل مفهومی تعالی کسب و کار سازگاری کافی و وافی دارد. با توجه به اصول کلی و مفاهیم محوری آن، برای مدل دو ساختار مجزا تدوین گردیده است: (Kanji,1998)
1) مدل تعالی کسب و کار (Kanji,1998)؛
2) کارت امتیاز تعالی (Kanji& sa ,2002).
نقش مدل کانجی به سنجش عملکرد سازمانی از منظر ذینفعان داخلی اختصاص یافته است. در حالی که کارت امتیاز کسب و کار کانجی KANJI’S BUSINESS SCORE CARD=KBS عملکرد سازمان را از نقطه نظر ذینفان خارجی مورد بررسی قرار می دهد.
از تلفیق امتیازات داخلی و خارجی نهایتا شاخص تعالی عملکرد سازمانی ORGANIZATIONAL PERMANCE INDET=OPI محاسبه می گردد. شاخص عملکرد سازمانی نهایی برآیند کلی تعالی سازمان در مدیریت تمامی عوامل بحران موفقیت را در اختیار می‌گذارد. در حقیقت شاخص عملکرد سازمانی از میانگین ساده بین امتیازات تعالی عملکرد A و تعالی عملکرد B حاصل می گردد. یعنی:
از آنجایی که به طور بالقوه کارت امتیاز کسب و کار کانجی به منظور تحلیل ذینفعان متفاوتی به کار گرفته می شود، لذا این موضوع شبیه آن است که n نمره متفاوت برای قسمت B (مشتریان، تامیین کنندگان، دولت و … ) داشته باشیم. در این حالت امتیاز B که در فرمول فوق منظور شده است، از میانگین نمرات موجود حاصل می شود.
مدیریت و اندازه گیری عملکرد سازمان
مدیریت و اندازه گیری عملکرد سازمان دو عامل کلیدی در بهبود عملکرد سازمان هستند. مدیریت سازمان شامل مجموعه ای از رویه ها ، شیوه ها و روش هایی است که برای رسیدن به اهداف سازمان و به حفظ منابع و افزایش بهره وری در سازمان استفاده می شود. در این مدل مدیران سازمان به منظور بهبود عملکرد و ارتقای اهداف سازمان فعالیت هایی انجام می دهد. که ممکن است شامل تعیین اهداف ، برنامه ریزی ، اجرا ، کنترل و ارزیابی باشد.
اندازه گیری عملکرد سازمان نیز یک عام کلیدی در مدیریت سازمان است. این فرایند شامل ارزیابی میزان پیشرفت سازمان در رسیدن به اهداف تعیین شده مقایسه عملکرد سازمان با دیگر سازمان های هم رده تعیین میزان بهره وری و افزایش کیفیت عملکرد است. به عبارت دیگر اندازه گیری عملکرد سازمان امکانپذیر می کند تا مدیران برای بهبود عملکرد سازمان بر روی نواقص و نقاط قوت سازمان کار کنند و راهکارهای مناسبی را ارائه کنند.
با توجه به این که هر سازمانی به دنبال بهبود عمکرد خود است مدیریت و اندازه گیری عملکرد سازمان به یکی از ابزارهای اساسی در مدیریت سازمان تبدیل شده اند با استفاده از این ابزار سازمانها می توانند بهبود عملکرد خود را به صورت مستمر پیگیری کنند و در مسیر رسیدن به اهداف خود پیشرفت کنند.
فهرست مطالب
اندازه گیری عملکرد سازمانها ( با استفاده از مدل تعالی کانجی)
چکیده
مقدمه
سیستم سنجش تعالی کسب و کار کانجی
مقایسه مدل های تعالی کسب و کار
شبکه سنجش امتیازات
مطالعه موردی
نتیجه گیری
پی نوشت ها
What Are the Best Measures of Organizational Performance?
Good Measurement Makes a Difference in Organizational Performance