این مقاله به بررسی ساختار و ویژگی های هسته زمین می پردازد. هسته زمین قسمت داخلی و مرکزی کره زمین است که شامل سنگ ها ، فلزات و آب مایع است. این بخش شامل دو بخش اصلی هسته داخلی که از آهن و نیکل تشکیل شده و دمای بسیار بلایی دارد و هسته خارجی که در محیطی از آهن و نیکل مذاب قرار دارد. هسته زمین منبع اصلی میدان مغناطیسی زمین است.
ساختمان زمین
زیر سطح زمینی که ما برآن گام می گذاریم بـر خــلاف سطــــح سـخت وجامدآن ویژگیهای خاص خود را دارد. با افزایش عمق هم جنس و هم حالت مواد سازنده زمین تغییر می کند . این همان چیزی است که باعث تعجب و شگفتی می شود . کره زمین را براساس تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی آن به چند لایه تقسیم می نمایند.
پوسته crust
دانشمندان علوم زمین و زلزله شناس با مطالعه امواج ثبت شده زلزله ها درایستگاههای زلزله سنجی و زلزله شناسی به این واقعیات متفاوت از هم پی برده اند. اولین بررسی ها که در این زمینه انجام شده است بیانگر تغییر روند امواج در اعماق چهل کیلومتری خشکیها و پنج کیلومتری کف اقیانوسها می باشد جائی که بنام حد فاصل بین پوسته و گوشته شناخته می شود و به افتخار کاشف آن« موهوروویچ» استاد دانشگاه زاگرب به نام انفصال «موهو» معروف شده است . ضخامت متوسط قسمت جامد پانزده کیلومتر و وزن مخصوص آن ۲٫۷ است.
این انفصال مرز بین انواع مختلف سنگها است و با یک افزایش تند در سرعت امواج PوS مشخص می شود . این قسمت از زمین بنام“ پوسته ” زمین معروف است که درمقایسه با شعاع زمین ضخامت نا چیزی دارد . ضخامت پوسته زمین در زیر اقیانوسها نازکتر از قاره ها است .( حداقل ۱۰ کیلومتر در زیردریاهاوحداکثر ۶۰ کیلومتر در زیر خشکیها )
پوسته زمین از دو بخش تشکیل می شود :
بخش سیال (SIAL )
بخش سیال (SIAL) که بیشتر از سنگهای گرانیتی و گرانودیوریت تشکیل و بعلت فراوانی عناصر سلیسیم و آلومینیوم ( SI-AL ) بنام سیال خوانده می شود.
بخش سیما (SIMA)
بخش سیما ( SIMA )که قشر زیرین پوسته است و بیشتر از بازالتی تشکیل شده وبه علت دارابودن سیلسیم ومنیزیم ( SI-MG ) به نام سیما معروف است .
البته از تخریب سنگهای دو بخش بالا طبقه رسوبی تشکیل می گردد که شامل آبرفتها ونهشته های مختلف است .ضخامت این طبقه در گودیها گاهی به ۱۰ کیلومتر می رسد و بعضی جاها دگرگون شده اند.
گوشته یا جبه mantle
دومین گسستگی که در روند امواج منتشر شده از زلزله ها مشاهده می شود در عمق ۲۹۰۰ کیلومتری از سطح زمین است و بنام “گوتنبرگ”معروف است.
حد فاصل بین گسستگی موهوروویچ وگوتنبرگ بنام گوشته معروف است.در گوشته نیز خصوصیات امواج لرزه ای تغییر می نمایدکه با توجه به همین تغییر به چندبخش تقسیم می شود:
لایه بالایی
این بخش منشاء بسیاری از فعالیتهای زمین شناسی است همانند فغالیتهای ماگمایی ، زلزله های عمیق و تغییر مکان قاره ها.بخش بالایی همراه با پوسته یک لایه به ضخامت ۷۰تا ۱۰۰کیلومتررا تشکیل می دهدکه از سنگهای سخت وشکننده تشکیل می دهدوبنام “ سنگ کره ”خوانده می شود . سنگ کره به قطعاتی تقسیم شده که به هر یک از آنها“صفحه” می گویند. صفحه ها نسبت به یکدیگر در حال تغییر و جابجائی می باشند که این حرکتها رویدادهای زمین شناسی را بوجود میآورد. محققین زمین شناسی بر وجود سنگهای فو ق بازی در این قسمت اتفاق نظر دارند، اما در مورد توزیع آن اتفاق نظر ندارند.
در زیر سنگ کره ناحیه ای به نام “سست کره” معروف است .سرعت امواج لرزه ای در این قسمت کاهش می یابدوبه لایه ای کم سرعت هم معروف است.
هسته زمین از چه چیزی تشکیل شده است
هسته زمین از دو بخش مرکزی و پوسته تشکیل شده و مرکز هسته شامل یک سازه غول پیکر از آهن و نیکل با شعاع حدود 1200 کیلومتر و دمایی حدود 6 هزار درجه سانتیگراد است. پوسته هم از دو بخش قاره ای و اقیانوسی تشکیل شده است که در مجموع حدود 35 کیلو متر ضخامت دارد.
ترکیبات شیمیایی هسته زمین
هسته زمین از ترکیبات شیمیایی مختفی تشکیل شده و درونی ترین بخش زمین است که شامل آهن، نیکل، سولفور، سیلیسیم، منگنز، فسفر، آلمینیوم، و دیگر عناصر است. هسته زمین دارای سه لایه اصلی که عبارتند از هسته داخی که شامل فلزات سنگین مانند آهن و نیکل است. هسته خارجی شامل سیلیکات های فلزی است و لایه اقیانوسی که از آب و سنگ های رسوبی تشکیل شده است.
چرخش هسته زمین
هسته زمین یک جسم حجیم و گرم است که درون سیاره قرار دارد این هسته با سرعتی بسیار زیاد به دور محور خود می چرخد. چرخش هسته زمین باعث ایجاد میدان مغناطیسی زومین و همچنین تولید انرژی حرارتی است که از داخل زمین به سطح آن منتقل می شود . چرخش هسته زمین می تواند باعث تاثیر بر روی جابجایی صفحات قاره ای و در نتیجه تشکیل کوه ها، دریاها و دشت ها شود.
چرا هسته زمین داغ است
داغی هسته زمین به دلیل دو عامل اساسی است یکی از آنها تجزیه ایزوتوپ های رادیواکتیو درون هسته است که انرژی رادیواکتیو را تولید می کند. دومین عامل فشار بالایی است که به دلیل وزن بسیار زیاد بخش هسته ای زمین در برابر لایه های بیرونی آن ایجاد می شود. این فشار باعث ایجاد دمای بسیار بالا در هسته می شود و در نتیجه هسته زمین داغ است.
فهرست مطالب
ساختمان زمین
پوسته (crust)
گوشته یا جبه (mantle)
الف) لایه بالایی
ب) ناحیه عبور
ج ) گوشته پائینی
هسته (core)
آشنایی با هسته زمین
هسته بیرونی
منشا میدان مغناطیسی زمین
عناصر موجود در هسته
هسته خارجی
هسته داخلی
کشف هسته داخلی داخلی زمین
هسته زمین در حال سرد شدن است
اسرار و رموز زیر پوسته زمین
جدیدترین گزارش از اعماق زمین
هسته زمین سریعتر از پوسته آن
خاصیت مغناطیسی زمین
خطوط نیروی میدان مغناطیسی زمین
چرا میدان مغناطیسی زمین عوض می شود
وارونگی میدان مغناطیسی
جابه جایی قطب ها
علت وارونه شدن زمین
The Earth’s Inner Core – Research School of Earth Sciences
Earth’s inner core
Earth Core
How does the Earth’s core generate a magnetic field
From Core to Crust: Defining Earth’s Layers