ساختار زندگی مردم عشایر البته زندگی عشایری در بخش های مختلف ایران بسته به فرهنگ، اعتقادات، اقتصاد و سنت ها با دیگر اقوام عشایر متمایز است.
زندگی عشایری چگونه است
مقدمه:
جامعه عشایری کشور سابقه ای طولانی در تاریخ و فرهنگ ایران زمین دارد. از زمانهای گذشته تاکنون بخشی از مردم در پهنه جغرافیایی ایران نوعی از زندگی را برگزیده اند که با استفاده از چراگاه های طبیعی، به پرورش دام می پردازند و فعالیت عمده آنها دامداری است. جامعه عشایری کشور در کنار جامعه شهری و روستایی جامعه سومی را به وجود آورده است. این جامعه با گذشت قرون، در اثر عوامل گوناگون اهمیت خود را از دست داده است. قبل از رژیم پهلوی ایلات و عشایر کشور در نقاط پرجمعیت سهم مهمی در اداره مملکت به عهده داشته اند.
به طوری که ازدوره صفویه به بعد اکثر خاندانهای شاهی ایران از ایلات برخاسته اند. صفویه، زندیه افشاریه و قاجاریه از جمله سلسله های حکومتی ایران هستند که یکی بعد از دیگری در اثر تفوق بر سایر ایلها و جوامع یکجانشینی اداره کشور را به عهده گرفته اند. بسط و توسعه شهرنشینی و دگرگونی های عمده در ساختار اقتصادی و شیوه های تولید سبب بر هم خوردن تعادل جامع عشایری شده است.
این تغییرات در اوایل قرن حاضر و آغاز زمامداری سلسله پهلوی در ایران که بعد از گذشت چند قرن اولین حکومت غیر ایلی و عشایری را در کشور به وجود آورده است، بیشتر از همیشه در ایجاد تحول در جامعه عشایری موثر بوده است. عدم دسترسی دولت مرکزی و فقدان نظارت آن بر جامعه عشایری در آغاز زمامداری رضاخان و نیز ناتوانی دولت در اعمال قدرت در این جامعه سبب اعمال روش هایی برای دگرگونی در این جامعه شده است.
زندگی عشایر ایران
بدین منظور اعمال یکجانشینی اجباری (تخته قاپو) بین سال های ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۰ به دستور رضاخان و به منظور استقرار سیطره حکومت مرکزی در اقصی نقاط کشور از جمله اهداف دولت مرکزی در مورد جامعه عشایری کشور بوده است. در اثر اعمال این سیاست‌ها جامعه عشایری کشور روبه از هم پاشیدگی نهاده. نبود برنامه‌ای صحیح و از پیش آماده برای تغییر الگوی زیستی عشایر از نظام کوچ نشینی به یکجانشینی سبب بروز اختلالاتی چند در این جامعه شد.
بنابراین طبیعی به نظر می رسد که جامعه عشایری کشور که نتوانسته بود خود را با نظام یکجانشینی وفق دهد پس از آغاز جنگ جهانی دوم و آزادی بالنسبه ای که در اثر سقوط رضاشاه به دست آورده بود مجددا به کوچ ادامه دهد. لیکن درگیری های ممتد بین ایلات و حکومت مرکزی در سال های ۳۰ تا ۴۰ زمینه را برای طرد جامعه عشایری فراهم آورد. اعلام ملی شدن مراتع کشور در ۱۳۴۱ آخرین حربه های حکومت مرکزی برای سلب استقلال سیاسی و اقتصادی عشایر کشور در قلمرو زیستی آنان بوده است.
جمعیت عشایر کوچ نشین کشور بدون برنامه ها و سیاست های اقتصادی مفید به نفع جوامع یکجانشین تحلیل رفت و از اهمیت آن کاسته شد آن تعداد از جمعیت عشایری کوچنده که به زندگی کوچ نشینی ادامه دادند بیشتر از همه قربانی سیاست های نادرست اقتصادی شدند.
مقاله در مورد ایلات و عشایر
در این دوره عشایر کشوره جامعه ای محروم و عقب مانده را تشکیل می داد که میزان بهره گیری آنان از امکانات و خدمات در مقابل جامعه شهری و روستایی بسیار اندک و ناچیز بوده است بیسوادی- کمبود بهداشت – عدم دسترسی به امکانات رفاهی زندگی و غیره از شاخص های مهم زندگی عشایر در این دره بوده است.
این جمعیت کوچ نشین تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی جامعه ای فراموش شده بود که در مناطق صعب العبور کوهستانی یا دشتهای بیکران و لم یزرع، به حال خود رها شده بود. جامعه عشایری بختیاری نیز از جمله این محرومان بوده است.
در این بررسی منظور از عشایر بختیاری شامل کل شاخه «هفت لنگ» به انضمام طایفه های «موگویی» «مم زایی» و «محمود صالح» از شاخه چهار لنگ و آن تعداد از طایفه زلقی است که در محدود قلمرو هفت لنگ ها زندگی می کنند. بزرگ طایفه های «زلقی» (زلکی) و «ممی وند» (میوند) از شاخه چهارلنگ ایل بختیاری که در سرشماری اجتماعی اقتصادی عشایر کوچنده کشور در تیرماه ۱۳۶۶ به عنوان دو «ایل» جداگانه محسوب شده اند.
انواع کوچ نشینی
فهرست مطالب
مقدمه ۵
تعاریفی از مردم شناسی ۷
زندگی کوچ نشینی در ایران ۸
۱-تعریف کوچ نشینی- ایل و عشیره ۸
تعریف کوچ نشینی ۹
۲- انواع کوچ نشینی ۱۱
کوچ و علل آن در بختیاری ۱۴
۲-دوجاکاری ۱۵
۳-گردآوری بلوط ۱۵
۴-عادت ۱۵
۵-ارزان تر بودن کالاهای مصرفی در گرمسیر ۱۶
زمان کوچ ۱۶
چرا قوم بختیاری و لر را به این نام خواندند؟ ۱۸
منطقه بختیاری ۲۲
آب و هوا ۲۳
الف- قسمت ییلاقی ۲۳
ب- منطقه قشلاقی ۲۳
پوشش گیاهی ۲۴
کشاورزی ۲۴
مال- واحد بهره برداری دامی در ایل بختیاری ۲۵
دامداری: تعداد دام ۲۶
نگهداری، تعلیف و تغذیه دام ۲۷
ییلاق ۲۷
قشلاق ۲۸
گوسفند ۲۹
بز ۳۰
فرآورده های پشم، مو و پوست ۳۰
الف) پشم ۳۱
ب) مو ۳۱
ج) پوست ۳۱
خوراک ۳۲
قسمت اول: نان ۳۲
۱-۱-نان تیری ۳۳
۱-۲-نان بَرکوه ۳۳
۳-۱- نان بلوط ۳۳
۴-۱-نان ورچاله ۳۴
۵-۱-نان گردِه ۳۵
قسمت دوم: خورش ۳۵
پوشاک ۳۹
الف- پوشاک مردان ۴۰
ب- پوشاک زنان ۴۱
مسکن ۴۳
چادر ۴۳
مسکن ۴۶
۱-ساخت فیزیکی چادر ۴۶
۲-۱- وسایل نگهدارنده چادر ۴۷
۲-نحوه اتصال بندهای چادر به زمین ۴۸
الف) در مناطق کوهستانی ۴۸
ب) در قسمت مناطق جلگه ای ۴۹
محل نصب چادر ۴۹
فهرست منابع و مأخذ ۵۰