نظریه های نوین رهبری

مقدمه پاورپوینت
رهبری موثر باید مسیری را در جهت هدایت تلاش های همه کارکنان برای انجام رساندن اهداف سازمان فراهم آورد.
بدون وجود رهبری ممکن است حلقه اتصال موجود در میان اهداف فردی و سازمانی، ضعیف یا گسیخته شود.‌ به بیان دیگر میزان اثربخشی جمعی افراد، تیمها، گروهها و سازمانها در گرو کیفیت رهبری است. به همین جهت مطالعه رهبری در سازمانها به یک بخش مهم و بی پایان در پژوهشهای سازمانی تبدیل شده است. موضوع رهبری دارای تعریف،‌ ماهیت و ابعاد پیچیدهای است،

و از اینرو قریب به یکصد سال بحث آکادمیک و علمی در خصوص رهبری، نظریه پردازان و محققان رهبری را از رویکردها و مکاتب مختلفی مورد بررسی قرار دادهاند. اخیراً همزمان با ظهور نهضت روانشناسی مثبتگرا، پژوهشها به سمت جنبههای مثبت، عاطفی و هیجانی رهبری رونق بسیاری یافته، و محققان به بررسی سبکهای رهبری مثبتگرا، با توجه به نتایج چشمگیر و قابل توجه فردی و سازمانی آن، علاقه بسیاری نشان دادهاند.

یکی از این سبکهای نوظهور رهبری اصیل است که به گفته محققان ترکیبی از نقاط مشترک نظریههای مختلف رهبری است و امروزه به عنوان کامل ترین سبک رهبری مطرح شده است. در ادامه ابتدا نگاه مختصری به سبکهای کلاسیک رهبری خواهیم انداخت و سپس با بیان نقاط ضعف این رویکردها به معرفی سبک رهبری اصیل میپردازیم.

مرور و نقد سبکهای کلاسیک رهبری

هرچند که موضوع رهبری تاریخچه ای طولانی دارد اما پژوهشها و نظریه پردازیهای علمی و دانشگاهی در خصوص آن در یکصد سال اخیر شکل گرفته است. نخستین پژوهش درباره رهبری، در سال ۱۹۰۴میلادی منتشر شد و مهم‌ترین رویکردهای اولیه آن، در طول جنگ جهانی اول به ‌وقوع پیوست که در آن بیشتر به صفات و ویژگیهای شخصی رهبران توجه میشد. براساس این نظریات رهبران ابر مردانی هستند که به علت ویژگیهایی که موهبت الهی است شایسته رهبر شدن گردیدهاند. بنابراین، در این رویکرد رهبری یک امر ذاتی است و گفته میشود که رهبران در واقع رهبر زاده میشوند(رویکرد صفات).

گروه بعدی نظریههای رهبر به تئوریهای رفتاری معروف هستند. در این گروه از تئوریها در پی آن هستیم که دریابیم سبک و روش رهبری چگونه است و رهبران در برخورد با مرئوسان به چه شیوه هایی توسل می جویند. در این تئوری چنین نتیجه گرفته میشود که میتوان به افراد آموزش داد،‌ رفتارهای مناسب رهبری را به آنان آموخت و از آنان رهبران موفق ساخت(رویکرد مهارتها).

دسته سوم تئوریهای رهبری با این پیش فرض مطرح شد که فرد برای این که بتواند رهبری موثری داشته باشد نیازمند است که خود را با شیوه رهبری مورد نیاز همان موقعیت تطبیق دهد(رویکرد اقتضایی).

به طور کلی، در طول چندین دهه تحقیق در خصوص رهبری، که با ایجاد نظریهها، ‌مدلها، ‌و مقیاسهای زیادی همراه بوده است،‌ مقصود تمام آنها افزایش درک ما از نحوهای است که رهبری میتواند به بهترین نتایج سازمانی منجر شود.

اما آنچنانکه آلبین (۲۰۰۶) خاطر نشان ساخته است،‌”دیدگاههای سنتی رهبری کمتر به رهبری به عنوان یک فرایند ارتباطی توجه کردهاند،‌ و بیشتر روی فرد تمرکز کردهاند، لذا لازم است تئوری رهبری را از منظر یک فرایند اجتماعی مورد توجه قرار دهیم”. وی معتقد است که”رهبری تنها تاثیر افزایشی رئیس روی پیروان نیست، بلکه از آن مهمتر تاثیر افزایشی رهبر در، و سراسر سیستم است”.

بنابراین، و با توجه به ویژگیهای سبکهای کلاسیک رهبر، میتوان نقدهای زیر را به طور کلی به هریک از سبکهای کلاسیک رهبری وارد دانست (هرچند که در این نقدها باید ملاک “درجه و شدت”‌ را نیز در هریک از مکاتب درنظر گرفت اما به نظر میرسد که به طور کلی این نقدها بر تئوریهای کلاسیک رهبری قابل تعمیم باشد).
و …