پرخاشگری
تعریف واژه پرخاشگری
در روانشناسی اشاره به تعدادی از رفتارها دارد که می توانند به آسیب های فیزیکی و روانی برای خود شخص، دیگران یا اشیائی که در محیط قرار دارد منجر شود، پرخاشگری می توانند در شکل های متعددی بروز پیدا کند که شامل ذهنی، زبانی، روانی، فیزیکی است.
¨هر رفتاری که مخرب و یا خشونت آمیز است و به دیگران صدمه می رساند یا بالقوه می تواند آسیب برساند. بطور کلی رفتارهای پرخاشگرانه این قدرت را دارا هستند که ایجاد درگیری یا تخریب بکنند. محققان مطرح کرده اند که اشخاصی که پرخاشگری می کنند می گویند که این حالت در آنها قابل کنترل نیست و هیچ طرح ذهنی از قبل برای بروز این رفتار نداشته اند.
هدف از پرخاشگری چیست؟
پرخاشگری می تواند به هدفهای متعددی بیانجامد:
- برای ارضاء خشم شخصی
- برای رسیدن به یک هدف
- برای بیان عواطف
- یک واکنش نسبت به ترس
- یک عکس العمل برای درد
- رقابت با دیگران
چند نوع پرخاشگری داریم؟
- پرخاشگری مثبت
- پرخاشگری منفعل
- پرخاشگری وسیله ای
- پرخاشگری خصمانه
- پرخاشگری مستقیم
- پرخاشگری غیرمستقیم
پرخاشگری مثبت:
یک پرخاشگری غیر زبانی که در رفتارهای منفی آشکار می شود. پرخاشگری مثبت ممکن است همیشه به گونه ای نباشد که شخص را خشمگین یا ناراحت نشان دهد حتی احساس خشم و ابراز آن گاهی می تواند مفید باشد. مثلاً ابراز خشم در برابر بی انصافی دیگران ممکن است آنها را به تجدید نظر در رفتارشان وادار کند. همچنین ابراز خشم می تواند از افسردگی جلوگیری کند و گاهی باعث می شود فرد از بی حالی و سستی رها شود و بتواند برای پیشرفت کار خود و برداشتن قدمهای مثبت انرژی بیشتری بدست آورد.
پرخاشگری منفعل:
پرخاشگری منفعل یک الگوی مخرب از رفتار است که می تواند به عنوان شکلی از بد رفتاری ها در روابط بین مردم ایجاد شود. پرخاشگری منفعل خشم منفی را در اشخاصی که دچار پرخاشگری می شوند ایجاد می کند و می تواند ایجاد صدمه و درد برای همۀ کسانی که با آن درگیرند شود.
این نوع پرخاشگری زمانی رخ می دهد که عواطف و احساسات منفی ایجاد می شود. که این از یک نوع نیاز کاذب در درون شخص ناشی می شود که مایل است دیگران دیدگاه او را بپذیرند.
فائق شدن بر رفتارهای پرخاشگرانه منفعل
- آگاه شویم که چه احساس هایی منشاء وقوع این رفتارهاست.
- این را بدانیم که رفتارهای ما چه تأثیری دارد و اینکه چرا ما دوست داریم دیگران را شکست دهیم.
- قدرت این را داشته باشیم که مسئولیت اعمال خود را قبول کنیم.
- تلاش کنیم زمانی که با مسئله ای مواجه می شویم حالت حمله به خود نگیریم و سریعاً یک دیدگاه کلی از موقعیتی که در آن قرار داریم بدست آوریم.
- آگاه باشیم که پرخاشگری منفعل چگونه عمل می کند.
- از مسئولیت هایی که نسبت به دیگران و خودمان داریم آگاه شویم.
- در رابطه با دیگران در محیطی که قرار می گیریم صداقت داشته باشیم.
پرخاشگری وسیله ای:
در این نوع پرخاشگری فرد برای بدست آوردن آن چیزی که می خواهد و هدفی که دارد پرخاشگری می کند مثلاً نوجوانی که با داد و فریاد و فحش از والدین خود پول می گیرد و یا از خانه بیرون می رود تا با دوستانش باشد.
پرخاشگری خصمانه:
در پرخاشگری خصمانه هدف اولیه پرخاشگری آسیب وارد کردن به دیگران است زیرا فرد پرخاشگر از درد و رنجی که برای قربانی ایجاد می شود لذت می برد.
در این مقاله ماهیت پرخاشگری در انسان با چهار رویکرد از دیدگاه Tinbergen بررسی شده است:
- رویکرد کارکردی پرخاشگری در انسان
- منشا ژنتیکی پرخاشگری در انسان
- منابع رشد و پیشرفت پرخاشگری در انسان
- انگیزاننده های پرخاشگری در انسان
۱٫ رویکرد کارکردی پرخاشگری در انسان (cost-benefit)
بیشتر پرخاشگری در حیوانات مواقعی است که منافع آنها به خطر می افتد مثل وقتی که میخواهند از فرزندانشان محافظت کنند و اهمیت بقای فرزندان وجود دارد و نیز تحقیقات مفصلی درباره پرخاشگری حیوانات بر سر رقابت کردن به خاطر حفظ قلمرو صورت پذیرفته است که J.L. Brown آنرا ((توانایی دفاع اقتصادی)) نام نهاده است، که دفاع وقتی صورت میگیرد که منابع حیاتی حیوان به خطر بیافتد.