بهره وری Productivity
بخشی از مقاله بهره وری
معرفی مهندسی صنایع
مهندسی صنایع عبارت است از اصول و تکنیک‌هایی که به منظور بهبود و طراحی و نصب سیستم‌های شامل انسان، مواد، انرژی و تجهیزات برای فراهم آوردن امکان تولید کالا‌ها و ارائه خدمات به شکل کارا و مطلوب به کار می‌روند. برای بررسی و ارزیابی این سیستم‌ها دانش و مهارت‌های علوم ریاضی – فیزیک و اجتماعی به همراه متون و تکنیک‌های طراحی مهندسی مورد نیاز است .
بر خلاف سایر مهندسی‌ها که به ماهیت فنی فرآیندها می‌پردازند یک مهندس صنایع می‌کوشد با دید کلی و سیستماتیک و با دانش بسیار موثری که در پیشبرد هدف‌های سازمان دارد به مسائلی همچون بهره‌وری در مدیریت منابع انسانی روش‌ها و تکنولوژی بپردازد . در واقع مهندسی صنایع تنها مهندسی است که به عامل انسانی به عنوان یکی از مولفه‌های اصلی یک سیستم می‌نگرد.
در نتیجه مهندسان صنایع برای امور برنامه ریزی و کنترل و بهبود فعالیت موسسات به خدمت گرفته می‌شوند. با توجه به اطلاعاتی که یک مهندس صنایع دارد بستر لازم را برای تعامل تخصص های مختلف و کار گروهی به بهترین وجه ممکن ایجاد نموده و در نتیجه با عملکرد ویژه خود سعی در ارتقا و بهبود مستمر کایزن سیستم می‌نماید که این باعث سهولت کارها راحتی کارکنان کاهش هزینه ها ارتقا کیفیت و جلب رضایت مشتریان می‌شود .
تاریخچه مهندسی صنایع
اولین جرقه‌های مهندسی صنایع به عنوان یک تخصص با آغاز انقلاب صنعتی در ابتدای قرن نوزدهم زده شد. انقلاب صنعتی باعث به کارگیری نیروی انسانی بیشتر در صنایع و افول صنایع کوچک دستی شد . لذا با گسترش کارخانجات نیاز به تفکر مدیریتی و بهبود کیفیت بیش از پیش احساس شد . افراد بسیاری در جهت ارتقا کیفیت محصولات تلاش کردند .
آدام اسمیت پدر علم اقتصاد پیشنهاد تقسم کار را داد . به موازات پیشرفت صنعت روش های حسابداری و هزینه یابی تحلیل علمی و آزمایشات و اثبات‌های علمی در طراحی و ساخت ابزارآلات بکار گرفته شد .
در نتیجه این پیشرفت ها مدیریت علمی به عنوان طرحی نو مطرخ شد. اولین تلاش برای علمی شدن مدیریت از امریکا آغاز شد. فردریک تیلور و همسرش لیلیان و هم‌عصران ایشان با فرموله کردن اصول اساسی به عنوان روش‌های علمی مدیریت، مدیریت علمی را به جهان شناساندند . در سال ۱۹۱۲ انجمنی برای ارتقا و رشد مدیریت بنا نهاده‌شد که در سال ۱۹۱۵ انجمن تیلور نام گرفت.
این انجمن از سال ۱۹۳۴ با عنوان انجمن مهندسی صنایع فعالیت خود را ادامه داد و به زودی مواد درسی و مدرک مهندسی صنایع مطرح گردید و در نهایت دانشکده‌های مهندسی صنایع ایجاد و توسعه یافتند
افزايش سطح بهره وري
بدیهی است برای افزایش سطح بهره وری عامل یا علت بخصوصی را نمی‌توان ارائه کرد بلکه ارتقای بهره وری معلول ترکیبی از عوامل گوناگون است و هرکدام به نوبه خود تأثیر لازم را می‌‌گذارد .
زمان از میان رفتنى است و نمىتوان آن را پس انداز کرد. تنها مىتوان آن را به روشهاى مختلف به بهرهورى رساند. وقت آن قدر ارزشمند است که خداوند به آن سوگند یاد کرده است. به قول برایان تریسى: «کیفیت زندگى شما به میزان بهره ورى شما از زمان بستگى دارد و این که کیفیت مدیریت زمان شما در استفاده بهتر از وقت چگونه است.»
ممکن است این پرسش در همین آغاز ایجاد شود که شاه کلید بهرهورى یا مدخل اصلى به سمت بهرهورى زمان چیست؟ پاسخ یک کلمه است: نظم.
از دهه نود به بعد، زمان سرمایه تلقى شد و افراد همواره ارشاد مىشوند در پى یافتن راههایى باشند که زمان انجام کارها را مرتب کنند و حتى آن را کاهش دهند. این قاعده را تجدید سازمان مىخوانند. تجدید سازمان یعنى زمانى که فرد پیوسته در جست و جوى راههاى بهتر، منظمتر، سریعتر و مؤثرتر براى حصول به نتایج مثبت گام بر مىدارد.
نظم پذیرى و بهره ورى
نظم پذیرى دروازه و مجوز ورود به سمت بهرهورى است. امروزه رتبه بندى کشورهاى مختلف جهان، از نظر شاخصهاى رقابت پذیرى، بیانگر این واقعیت است که سبب بالا بودن این شاخص در بعضى کشورها، بالا بودن سطح نظم پذیرى آن جوامع است. بسیارى از استادان جامعه شناسى، مانند آنتونى گیدتر، ایجاد عادت نظم پذیرى در آحاد جامعه را مبناى توسعه یافتگى مىدانند و معتقدند بدون این عادت امکان بهره ورى و پیشرفت وجود ندارد. بررسىها نشان مىدهد وجه مشترک تمام کشورهاى توسعه یافته نظم پذیرى منابع انسانى آنها است. باید توجه داشت:
الف) اگر از دریچه نظم و تقیّد به آن به زندگى بنگریم و از اتلاف این سرمایه جلوگیرى کنیم، محیط و روزگار برایمان زیبا مىشود و احساس بهرهورى مىکنیم.
منظور از بهره وری چیست؟
فهرست مطالب
معرفی مهندسی صنایع
تاریخچه مهندسی صنایع
تاریخچه مهندسی صنایع در ایران
ضرورت و اهمیت مهندسی صنایع
ویژگی‌های مهندس صنایع
زمینه های کاری مهندسی صنایع
گرایش های مهندسی صنایع
منظور از بهره وری چیست؟
افزایش سطح بهره وری
نظم پذیرى و بهره ورى
الگوى بهره ورى از زمان
بهرهورى و خلاقیت
ارتباط مهندسی صنایع و بهره‌وری
بهره وری – مهندسی صنایعتفکر مهندسی صنایع ( بهره وری )